Wednesday, July 28, 2010

လူတုိ႔ေနရာ ဤကမာၻ တဏွာ အုပ္စုိးသည္…….



ငါတုိ႔ေနရာ ဤကမၻာသည္ကား ရာသီဥတု အပူအေအး ေျပာင္းလဲမွဳဒဏ္ အႀကီးအက်ယ္ကုိ ရင္ဆုိင္ေနရၿပီး ကမၻာ့ေလထုထဲတြင္လည္း ကာဗြန္ဒုိင္ေအာက္ဆုိက္ေတြက အလ်င္အျမန္ကုိ ျဖစ္ထြန္းတုိးတက္လ်က္ရွိသည္ဟု သိပၸံပညာရွင္မ်ားစုက တစ္သံတည္း ထြက္လာေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။

ကမၻာ့ႀကီး ေျပာင္းလဲပုံစနစ္ေတြကုိ ဂ်ဳိတုစေလာင္းကျဖစ္ေစ၊သုေသသနအခ်က္ အလက္ေတြဆီကေနျဖစ္ေစ က်ႏုပ္တုိ႔ ေတြ႔ႏုိင္ၾကပါတယ္။(ျမန္မာက နာဂစ္လုိမ်ဳိး) ဆုိင္ကလုန္း၊တုိင္ဖုန္း၊(အေမရီကန္က ကတ္ထရီနာလုိမ်ဳိး)ဟာရီကိန္းမုန္တုိင္းမ်ား သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ႏွင့္အတူ ကမၻာ့ေျမေအာက္ၾကမ္းျပင္ အလႊာရွိ ေရအရင္းအျမစ္ ယုတ္ေလ်ာ့မွဳေတြက လွဳိင္းတံဘုိးလုိ အရွိန္အဟုန္ျပင္းစြာ က်ႏုပ္တုိ႔ ေတြ႔ႀကဳံခံစားေနၾကရပါၿပီ။

ကမၻာ့ေျမေပၚရွိ ေျခာက္ေသြ႔သဲကႏၱာရလြင္ျပင္ေတြကုိလည္း တစ္စထက္တစ္စ ႀကီးထြားေစကာ ကမၻာႀကီးအတြက္ အစာအာဟာရ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္မွဳက တုိးပြားလ်က္ရွိလာၾကေခ်ၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ က်ဳပ္တုိ႔ရဲ႕ လူမွဳေနမွဳစနစ္ေတြကုိ ျပန္လည္ျပဳျပင္သုံးသပ္ဖုိ႔ဆုိတာ သံသယေတာင္ မရွိသင့္ေတာ့ပါဘူး။

ပူေႏြးလာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၾကဳိတင္လုပ္နာေဆာင္ရြက္ရမည့္ဥပေဒေတြကုိ ေစာဒကတက္မယ့္ ကမၻာ့သိပၸံပညာရွင္ေတြ အနည္းအက်ဥ္းသာရွိလာေနၾကပါတယ္။ ကမၻာႀကီး ပုိမုိ၍ ပူေႏြးလာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၾကဳိတင္လုပ္နာေဆာင္ရြက္ရမည့္ စဥ္းကမ္းမ်ားကုိ အေျချပဳထားတဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မွဳမ်ဳိးေတြကုိ ယုတ္စြအဆုံး က်ေနာ္တုိ႔ ပူေပါင္း ခ်မွတ္သင့္ေနပါၿပီ။ “ေဆာင္ရြက္ခ်က္ရဲ႕ထိေရာက္တဲ့ရလာဒ္ေကာင္းေတြဟာ ခက္ခဲေကာင္းခက္ခဲမယ္၊ မျဖစ္ႏိုင္ေလာက္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ လုံ၀က်ိန္းေသပ်က္ကြက္ခဲ့လုိ႔ ႀကဳိးပမ္းေဆာင္ရြက္သူေတြအေပၚမွာ အျပစ္ပုံက်လာပါလိမ့္မည္”ဟု ႀကဳိတင္သတိေပးခ်က္ေတြက ေထာက္ျပေနပါတယ္။

ႏုိင္ငံရာေပါင္းမ်ားစြာတုိ႔မွ သိပၸံပညာရွင္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာတုိ႔က ကမၻာ့ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲလာျခင္းရဲ႕ တိက်တဲ့အခန္းက႑ကဆုိင္ရာမ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ေနၾကၿပီး အမွန္ျပဳျပင္ဖုိ႔ သေဘာထားထုတ္ျပန္ေနရုံသက္သက္မွ်မဟုတ္ေတာ့ဘဲ တကယ္လုိက္နာေဆာင္ရြက္စရာေတြကုိလဲ အႀကံျပဳ လုပ္ေဆာင္ေနၾကပါၿပီ။

ငါတုိ႔ေနရာ ဤကမၻာေျမဟာ အစကတည္းက ကမၻာ့သမုိင္းကာလတစ္ေလွ်ာက္ သူ႔သသာ၀အတုိင္း ရာသီဥတုေျပာင္းလဲျခင္းနဲ႔အတူ ပုံမွန္အတုိင္း လည္ပတ္ေနခဲ့တာပါ။ စုိးရိမ္စရာေကာင္းတာကေတာ့ မယုံၾကည္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ သာမာန္ထက္ အမ်ားႀကီး လည္ပတ္ေျပာင္းလဲေစေလာက္ေအာင္ထိ က်ဳပ္တုိ႔တုိ႔က ျပဳမူ လုပ္ေဆာင္ေနၾကျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ရုပ္ၾကြင္းေလာင္စာမ်ားကုိ မီးရွဳိ႕ျခင္း၊ ဖန္လုံအိမ္ဓာတ္ေငြမ်ားကုိ ထိန္႔လန္႔စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ အလြန္အကြ်န္ ထုတ္လႊတ္ျခင္းတုိ႔လည္းပဲ ကမၻာေျမပူေႏြးေစတာေတြ ျဖစ္ေပၚလာေစပါတယ္။ ဖန္လုံးအိမ္ဓာတ္ေငြ႔ေၾကာင့္ ဥတုရာသီေျပာင္းလဲျခင္းအက်ဳိးဆက္ေတြလဲ ခံစားေနၾကရပါၿပီ။



ယခုအခါတြင္ လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ႀကီး ရာသီဥတုေျပာင္းလဲ လည္ပတ္မွဳေတြနဲ႔အတူ က်ဳပ္တုိ႔ရဲ႕ လူေနမွဳစနစ္ေတြ၊ စီပြားေရးစနစ္ေတြနဲ႔ အေတြးအျမင္ေတြက လုိက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ဖုိ႔ အလြန္႔အလြန္ အခက္ေတြ႔ေစပါတယ္။

ဒီ၀က္ဆုိက္မွာေတာ့ ကမၻာရာသီးဥတုေျပာင္းလဲျခင္း သဘာ၀အေၾကာင္းေတြ အမ်ားႀကီး ေဖာ္ျပထားၿပီး ဖတ္ရသူမ်ားအတြက္ နားလည္သေဘာေပါက္ေစလိမ့္မည္ဟု ယုံၾကည္ေနပါသည္။ စာဖတ္သူမ်ား ေရွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္စရာေတြနဲ႔အတူ ေနာက္ထပ္ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲျခင္းဆုိင္ရာေတြကုိ တစ္ကမၻာလုံးနဲ႔ႏွဳိင္းရယင္ အေသးအမႊားမွ်သာရွိေသးသည္ဟုအထင္ျဖင့္လည္း စိတ္ဓာတ္ခြန္အားမေလ်ာ့သင့္ေပ၊ က်ဳပ္တုိ႔ႏွင့္လက္တဲြကာ ကမၻာႀကီးေျပာင္းလဲလာမွဳႏွင့္ ပူေႏြးလာျခင္း သေဘာသဘာ၀ေတြကုိ အတူေလ့လာၾကၿပီးေတာ့ “အုတ္တစ္ခ်ပ္ သဲတစ္ပြင့္”အေနနဲ႔ ထူးျခားတာ တစ္ခုခုေတာ့ သင္လုပ္ေဆာင္လာႏုိင္လမ့္မည္ဟု ယုံၾကည္ေနမိပါတယ္။
http://www.global-greenhouse-warming.com/index.html မွဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္။

( က်ဳပ္တုိ႔ ကမၻာ့လူသားေတြကုိယ္စီမွာ ေတာက္ေလာင္ေနတဲ့ အတြင္း ေလာဘမီး၊ ေဒါသမီး၊ေမာဟမီး ေတြကုိ အရွိန္ေလွ်ာ့ပစ္လုိက္ယင္ ကမၻာႀကီးအပူသက္သာလာမွာျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ဘာသာျပန္သူက ေတြးမိေနေၾကာင္းပါဗ်ာ)

Monday, July 12, 2010

သတၱ၀ါမ်ားႏွင့္ ေလာကဓာတ္ (Beings and Global Warming)

အဘိဓမၼာမွာ ကံ ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အာဟာရ ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းတရားေလးမ်ဳိးက လူတစ္ေယာက္(၀ါ)သတၱ၀ါတစ္ဦး အသက္ ဆက္လက္ရွင္သန္ေန(Life Procession)ဖုိ႔ ေထာက္ပံ့ေပးထားတယ္လို႔ ငယ္ငယ္က ဖတ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။
အဲဒီေလးမ်ဳိးကေတာ့....

၁။ ကံက ရုပ္ကုိ ျဖစ္ေစျခင္း

၂။စိတ္က ရုပ္ကုိ ျဖစ္ေစျခင္း

၃။ဥတုက ရုပ္ကုိ ျဖစ္ေစျခင္း ( ဥတုဇရုပ္)

၄။အာဟာရက ရုပ္ကုိျဖစ္ေစျခင္း ဟူသတတ္။

ဒီအေၾကာင္းေလးမ်ဳိးထဲက (၃)ျဖစ္တဲ့ ဥတုဇရုပ္က ကမၻာ့လူသားႏွင့္ သတၱ၀ါေတြကုိ ဘယ္လုိ အေၾကာင္းအက်ဳိး အေထာက္အကူျပဳၾကတယ္လုိ႔ ေဂေဗဒ(Ecology)သင္ခဲ့တုန္းက ေမးခြန္းတစ္ခုရင္တြင္းမွာ ျဖစ္ထြန္းခဲဖူးပါသည္။

“ဥတုရာသီ ေတာကုိမွီ၏”ဆုိတဲ့အတုိင္း ရာသီဥတုက ေတာေတာင္ကုိမွီရ၏။ ကမၻာ့လူသားမ်ားကလဲ ရာသီရာသီကုိ တဖန္ မီွေနရျပန္ပါသည္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ဒီဇင္ဘာလ၊၂၀၀၉ မွာ ဒိန္းမတ္ႏုိင္ငံ၊ ၿမဳိ႕ေတာ္ ကြန္ပင္ေဟဂင္မွာ ကုလသမဂၢက ဦးေဆာင္တဲ့ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ ရာသီဥတုေျပာင္းျခင္း ညီလာခံကုိ က်င္းပခဲ့ၾကသည္ဟု မွတ္ထင္မိပါသည္။

ပ႒ာန္း ပစၥယနိေဒၵသ၊ ဥပနိႆယပစၥည္းမွာေတာ့ “ဥတု ေဘာဇနမၸိ ဥပနိႆယပစၥေယန ပစၥေယာ” တဲ့။ ဆုိလုိခ်က္ကေတာ့ ရာသီဥတုကလည္း သတၱ၀ါတုိ႔အသက္ရွင္သန္ေရးမွာ အားႀကီးတဲ့မွီရာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိလုိတာပါပဲ။ ဥတုရာသီေကာင္းမြန္လာလ်င္ အပူဓာတ္၊ အေအးဓာတ္မွ်တတာကုိ အမွီရၾကၿပီး အရြက္၊အပြင့္၊ အသီး ၊ အမွည့္ ၊ ျဖစ္ထြန္းလာတဲ့ အစာအာဟာရေတြလဲ ေကာင္းမြန္တဲ့ အဆီၾသဇာဓာတ္ကုိ ျဖစ္ေစပါသည္။ အသက္ရွည္ေစပါသည္။ ဒါေၾကာင့္လဲ “ သတၱ၀ါေတြဟာ အသက္ရွင္သန္ဖုိ႔ အစာအဟာရကုိ မွီေနၾကရတယ္(သေဗၺသတၱာ အာဟာရ႒ိတိကာ)”လုိ႔ အေျပာမ်ားေနၾကတာ ထင္ပါသည္။

အဂၤုတၱရနိကာယ္မွာ တရားမေစာင့္ေသာ မင္းမ်ဳိးအုပ္ခ်ဳပ္သူမွ စတင္၍ အိမ္ေရွ႕မင္း၊ မူးမတ္ ၊ အဲဒီမွတဆင့္ တုိင္းသူျပည္သားမ်ားက အဆင့္ဆင့္ တရားမေစာင့္ၾက၊ နတ္မ်ားက စိတ္ဆုိးၾက၍ ရာသီဥတုစတင္ေဖာက္ျပန္လာသျဖင့္ မွန္စြာမုိးမရြာ၊ ေျမဆီလႊာ မေကာင္း၊ ႏြယ္ခ်ဳိၾသဇာဓာတ္မ်ဳိးဆုတ္ယုတ္က်ဆင္း၊ ဓာတ္ႀကီးေလးမ်ဳိးနဲ႔ဖဲြ႕စည္းထားတဲ့ သတၱ၀ါမ်ားရဲ႕ ကုိယ္ကာယက အားနည္းလာၾကသည္ဟုဆုိသည္။
ေျမဆီလႊာညံ့ဖ်င္းျခင္းေၾကာင့္ အာဟာရညံဖ်င္းလာျခင္း၊ လူသားအပါအ၀င္ သတၱ၀ါတုိ႔မွာလည္း အနာေရာဂါဆန္းျပားစြာေပၚလာျခင္း၊ အျပင္(ဗဟိဒၶ)ရုပ္ေၾကာင့္ အတြင္း(အဇၥ်တၱိက)ရုပ္မ်ားေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးမွဳ လြယ္ကူလာျခင္း၊ မဟာဘုတ္ ရုပ္ကုိ မွီ၍ေနေသာ နာမ္တရားတြင္ ေလာဘမီး၊ ေဒါသမီး၊ ေမာဟမီးမ်ား ပုိမုိႏွိပ္စက္လာၾကသျဖင့္ အေၾကာင္းႏွင့္ အက်ဳိးဆက္စပ္လ်က္ရွိေသာနာမ္ရုပ္တုိ႔သေဘာမွာ အေတာမသတ္ႏုိင္ေတာ့ဘဲ ဆုတ္ယုတ္ပ်က္စီးမွဳ သံသရာလည္လ်က္ ျဖစ္ေနေပေတာ့သည္။

လူတစ္ေယာက္မွာ ေနစဥ္နဲ႔အမွ် ကုိယ္တြင္းမွာ အပူအေအးမမွ်တျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္းေၾကာင္းျဖစ္ေစ၊ အနာေရာဂါ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးႏွိပ္စက္ခံေနၾကရပါသည္။ ထုိ႔အတူပဲ ကမၻာႀကီးကလဲ ဒီလုိပါပဲ။ ကမၻာႀကီးကုိ ဂူဂယ္အာ့(Google Earth)ကေန ႏွဳိင္းစာယွဥ္ၾကည့္လ်င္ကား လူတုိေနထုိင္ရာ တုိင္းျပည္တစ္ျပည္ရဲ႕ ေျမပုံကုိ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ လက္ ေျခ ဦးေခါင္း အစိတ္အပုိင္းမ်ားကဲ့သုိ႔ တစ္စိတ္စီ ရွာေဖြၾကည့္ခဲ့ရပါသည္။ ျမန္မာျပည္ေျမပုံကုိ ရွာေတြ႔ဖုိ႔အေရး လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ပုံခုံးေပၚက ေပြးကြက္တစ္ကြက္ကုိ ရွာေနသလုိျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ ထုိေျမပုံေပၚရွိလူသားမ်ား၏အရြယ္ပမာဏသည္ကား လူ႔ခႏၶာေပၚက မျမင္ရတဲ့ ဘက္တီးရီးယားပုိးမွ်ေလာက္သာသာျဖစ္ေနေတာ့သည္။

ေနစဥ္နဲ႔အမွ် မတူညီတဲ့ ကမၻာ့အစိတ္အပုိင္းမ်ားတြင္ အပူအေအး မမွ်တျခင္း၊ အစာအာဟာရ ၊ မုိးေခါင္ေရရွားျခင္း စတဲ့သဘာ၀ရာသီေဘးဒဏ္ကုိ ခံေနစားေနၾကရပါတယ္။ အပူလြန္တဲ့ေနရာ၊ အေအးလြန္တဲ့ေနရာ၊ မွ်တတဲ့ေနရာ၊ မမွ်တတဲ့ေနရာ ၊ အစာအဟာရေပါမ်ားတဲ့ေနရာ၊ အစာေရစာရွားပါးတဲ့ေနရာ၊ ေရမရွိ ၊ ေရရွိ စတာေတြမ်ဳးိပဲ လူမွာျဖစ္တဲ့ ေ၀ဒနာေတြမ်ဳိးကမၻာႀကီးမွာ ေျပာင္းလဲျဖစ္ပ်က္လ်က္ ရွိေနပါသည္။

ဒီလုိကမၻာႀကီးက ေရာဂါရေအာင္ ဘယ္သူလုပ္တာလဲဆုိယင္ေတာ့ အသိဥာဏ္ရွင္ႀကီးျဖစ္ပါတယ္ဆုိတဲ့ လူသားေတြကပဲ လုပ္ၾကပါသည္။ သစ္ေတာ ျပဳန္းတီးလာေအာင္၊ ေလထုထဲမွာ ကာဗြန္ေတြ၊ အဲယားကြန္းမီးသိမ္းဓာတ္ေငြ႔ေတြ၊ ေရထု ေလထုထဲေတြမွာ စည္းကမ္းမဲ့ ပလပ္စတစ္အိပ္စြန္႔ပစ္တာေတြ၊ေရနံယုိဖိတ္မွဳေတြ၊ ဘတၱရီ ပလိပ္ျပားေတြ ျမစ္ေခ်ာင္းကန္ေတြထဲပစ္ခ်တာေတြဟာ တိရစၦာန္သတၱ၀ါေတြ လုပ္ခဲ့ၾကတာမဟုတ္လုိ႔ယုံၾကည္ပါသည္။

ဒီကမၻာႀကီးေပၚမွာ မွီတင္းေနထုိင္ေနၾကတဲ့ သတၱ၀ါေတြေတြဟာ ရာသီဥတုကုိ အေၾကာင္းအက်ဳိးသဟဲျပဳေနထုိင္ၾကပါတယ္။ လူသားနဲ႔ႏွဳိင္းယွဥ္ရင္ အသိဥာဏ္မဲ့ၿပီး သညာသိေလာက္သာရွိတဲ့ တိရစၦာန္ သတၱ၀ါေတြေတာင္မွ ေဂဟေဗဒစနစ္(Ecosystem) အရ ရာသီအလုိက္ အပြင့္၊ အသီး၊ အမဲွ႔ အေစ့ေတြကုိ ကုိက္ခ်ီစားေသာက္ႀကၿပီး သစ္ပင္ဇီ၀မ်ဳိး ပြားမ်ားလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနၾကပါတယ္။

က်ေနာ္တုိ႔လုိ အသိဥာဏ္ရွိပါတယ္ဆုိတဲ့ လူသားေတြအဖုိ႔ သူတုိ႔ကေလးေတြေလာက္ေတာင္ သစ္ပင္သစ္ေတာ့ေတြကုိ ေစာက္ေရွာက္ထိန္းသိမ္းသင့္ၾကပါသည္။ ပင္လယ္ကမ္းရုိးတမ္းရွိ သႏၱာေက်ာက္တန္း( Coal Reefs) ေတြကုိ မပ်က္စီးေအာင္ ထိန္းသိမ္းေပးတဲ့ ပင္လယ္ဂဏန္း (Crab Condos)ဆုိတာေတြရွိတယ္လုိ႔ ဖတ္ဖူးခဲ့ပါတယ္။ ပင္လယ္ေရကကမ္းေျခကုိ ဒီေရတုိက္စားျခင္းဒဏ္ကုိ ခံႏုိင္ရည္ရွိတဲ့ ေနာက္အပင္တစ္မ်ဳိးကေတာ့လမုပင္လုိ႔လဲ မွတ္သားခဲ့ဖူးပါတယ္။

အခ်ဳိ႕ေသာငွက္မ်ဳိးမ်ားၾကေတာ့ သစ္ေစ့ သစ္သီးမ်ားကုိ စားေသာက္၊ကုိက္ခ်ီပ်ံသန္းတတ္ၾကပါသည္။ မုိင္ေထာင္ခ်ီခရီးကုိ ပါတ္စပုိစ္မပါ၊ ခ်က္ပြဳိင့္မရွိ ျပန္သန္းၾကပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔လုိ႔ ကုိယ့္ဘာသာကုိယ္ နယ္နိမိတ္သတ္မွတ္ၿပီး အက်ဥ္းခ်မထားခဲ့ၾကေပ။ ဒါေၾကာင့္လဲ သစ္ပင္ဇီ၀မ်ဳိးျပန္ပြားတာကုိ အေထာက္အကူျဖစ္ပါတယ္။

အဘိဓမၼာမွာေတာ့ နာမ္ဇီ၀ိတရွိသလုိ ရုပ္ဇီ၀ိတ( Bio Chemical )ဆုိတာရွိၾကပါသည္။ လူေတြရဲ႕ ခႏၶာကုိယ္ထဲမွာလဲ ဇီ၀ရုပ္တု႔ံျပန္တုန္ခါျခင္း(Bio Chemical reaction/ Bio Chemical vibration) ဆုိတာရွိပါတယ္။ ဒီလုိ ခႏၶာကုိယ္တြင္းဇီ၀ရုပ္မ်ားသည္ စိတ္ အတက္အက်ျဖစ္ျခင္း၊ အာရုံမ်ားေၾကာင့္ ျဖဴစင္ ညစ္ႏြမ္းျခင္းနဲ႔လည္း သက္ဆုိင္လ်က္ရွိေပသည္။ ကံေၾကာင့္ ရုပ္ဇီ၀ိတျဖစ္ရသည္ဟု ဆုိပါသည္။
“စိတ္ပ်ဳိလွ်င္ကုိယ္ႏု” ျမန္မာစကားပုံအတုိင္းပင္ စိတ္ကလည္း ရုပ္ဓာတ္ကုိ အားေပးေၾကာင္း သိလာရပါသည္။ အျပင္ဥတုဇရုပ္ေၾကာင့္ အတြင္းဥတုဇရုပ္အခ်င္းအခ်င္းျဖစ္ေစ ၊ ရုပ္ႏွင့္ နာမ္အခ်င္းခ်င္းျဖစ္ေစ၊ နာမ္-နာမ္ အခ်င္းခ်င္းျဖစ္ေစ ဆက္စပ္ကာ အေၾကာင္းအက်ဳိး(စကၠ/cyclin) လည္ပတ္လ်က္ ရွိေနေတာ့သည္တကား။

ထုိေၾကာင့္ ျမတ္ဗုဒၶက ေအာက္ပါအတုိင္းမိန္႔ဆိုတာ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

ေယ ဓမၼာ ေဟတုပၸဘ၀ါ ၊ ေတသံ ေဟတုံ တထာဂေတာ အာဟ ။
ေတသဥၥ ေယာ နိေရာေဓာ ၊ ဧ၀ံ ၀ါဒီ မဟာသမေဏာ ။

“အက်ဳိးတရားအားလုံးဟာ အေၾကာင္းတရားနဲ႔ ကင္း၍ ျဖစ္ရုိးထုံးစံမရွိေခ်။ အေၾကာင္းႏွင့္ အက်ဳိးတုိ႔သည္ တစ္ခုႏွင့္ခုတည္မွီ၍ လည္ပတ္ေနၾကရသည္။ အေၾကာင္းတရားခ်ဳပ္လ်င္ အက်ဳိးတရားလည္းခ်ဳပ္ေလေတာ့သည္”ဟု ငါဘုရားေဟာေတာ္မူ၏။
(ခုဒၵကနိကာယ္၊ အပါဒါနပါဠိ၊ ဗုဒၶ၀ဂ္ ၊ ဂါထာ အမွတ္၊၂၈၆ )


မွတ္ခ်က္။ ။ဤေဖာ္ျပပါေဆာင္းပါးႏွစ္ပုဒ္သည္ ၂၀၀၉၊ ဒီဇင္ဘာလ၊ ကုိပင္ေဟဂင္တြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ သဘာ၀ပတ္၀င္က်င္ညီးလာခံ က်င္းပေနဆဲကာလက ေရးေနသည့္ အေတြးစာစုမ်ားကုိ ယခုမွ အနားသတ္ ပုိစ္တင္လုိက္ရပါသတည္း။

Monday, July 5, 2010

ဥာတတၳစရိယ နဲ႔ Discrimination


ပရိတ္ႀကီးရတနသုတ္မွာ အက်င့္(စရိယ)သုံးမ်ဳိး ဖတ္ဖူးခဲ့တယ္။အဲဒါေတြကေတာ့…

၁။ ေလာကတၳစရိယ
၂။ ဥာတတၱစရိယ
၃။ ဗုဒၶတၳစရိယ လုိ႔ သုံးမ်ဳိးျဖစ္ၾကပါတယ္။

အဲဒီသုံးမ်ဳိးထဲက ဥာတတၳစရိယယူပုံနဲ႔ပတ္သတ္ပီး မကြဲမျပား ၀ုိးတ၀ါးျဖစ္ေနမိတဲ့အတြက္ လြန္ခဲ့တဲ့တစ္လေလာက္က အေပါင္းအသင္းတစ္ေယာက္နဲ႔ တကၠစီေပၚမွာထုိင္ရင္း ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့ၾကေသးတယ္။
ပါဠိေတြမွာ ဥာတိ = ေဆြမ်ဳိး နဲ႔ ကုလ= အမ်ဳိး ဆုိတာေတြကုိ ဘယ္လုိ ဘယ္ပုံ ကဲြျပား၊တူညီၾကတယ္ဆုိတာကုိ စဥ္းစားေနမိတာလဲ ၾကာလွပါၿပီ။
ဗုဒၶကေတာ့ သ႔ူတရားကုိ ေစာက္ေရွာက္သူ၊ သူ႔တရားကုိ က်င့္သူဟာ သူ႔ကုိျမင္တဲ့သူလုိ႔ ေျပာထားခဲ့ပါတယ္။ မွတ္မိသေလာက္ေတာ့ ၀ကၠလိမေထရ္ကုိ ဒီလုိေျပာခဲ့တာထင္တာပဲ။ ဗုဒၶတရားကုိ ျမင္သူက သူ႔သားေတာ္မ်ား၊ သမီးေတာ္မ်ားျဖစ္ၾကတယ္။ ဗုဒၶရဲ႕ေဆြမ်ဳိးေတြေပါ့။

ေမတၱသုတ္မွာ “မာနသံ ဘာ၀ေယ အပရိမာနံ“ တဲ့ေလ။ ဆုိလုိခ်က္ကေတာ့ ေမတၱာစိတ္ကုိ အပုိင္းအျခားမဲ့(unlimited space) တုိင္ေအာင္ ပုိ႔လႊတ္ထားရမယ္ဆုိတာပါပဲ။ ေနာက္ၿပီး ” အမ်ဳိးျဖစ္လုိ႔ အဂတိတရားသုိ႔ အစဥ္မလုိက္ရဘူးတဲ့(ကုေလသြ-နာႏုဂိေဒၶါ=မ်က္ႀကီးရာ ဟင္းဖတ္မပါရ)ေတြလဲ ပါေသးတယ္။ ဒါကလဲ ခဲြျခားဆက္ဆံမွဳမရွိရေလေအာင္ ေထာက္ျပႏုိင္တဲ့ စကားအဆုိေလးေတြပါပဲ။ တကယ္လုိ႔သာကုိယ့္အမ်ဳိးတြက္သာ အဂတိတရာလုိက္စားကာ လုပ္ေနရင္း အျခားတဖက္သား လူမ်ဳိးေတြကုိ နာက်ဥ္ေအာင္လုပ္ေနခဲ့ယင္လည္း ေမတၱာနဲ႔ယွဥ္တဲ့သူ၊ ျဗဟၼ၀ိဟာရနဲ႔ ေနတဲ့သူလုိ႔ ဘယ္လုိေျပာလုိ႔ရပါ့မလဲ။

မဂၤလသုတ္မွာေတာ့ “ဥာတကာနံစ သဂၤေဟာ=ေဆြမ်ဳိးေတြကုိ ေထာက္ပံရမည္“တဲ့ေလ။ ေဆြမ်ဳိးကုိ ယူဆနည္းကေတာ့ ဒီေနရာမွာ အညင္းပြားဖြယ္ရာကေတာ့ အျမင္က်ယ္သည့္အေပၚတြင္မူတည္သည္ဟုထင္ပါသည္။

ဗုဒၶက ပဌမ၀ါဆုိအၿပီး ရဟန္းအပါး ၆၀ နဲ႔ သံဃာဖဲြ႔စည္းလုိက္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာ အမ်ားသတၱ၀ါေတြအတြက္ဆုိၿပီးေတာ့ ေလ့လာ၊က်င့္ၾကံထားတဲ့အတုိင္း တစ္ေၾကာင္းတည္းေသာလမ္းကုိ ရဟန္းႏွစ္ပါးမသြားေစဘဲ ဓမၼကုိ ျဖန္႔ခ်ိ႕ေစဖုိ႔ ဓမၼဒူတခရီး ေစလႊတ္လုိက္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဗုဒၶရဲ႕ ခဲြျခားဆက္ဆံမွဳ(Discrimination)မရွိတာကုိ ေပၚလြင္ေစပါတယ္။ ဘယ္သူ႔အတြက္လဲ လုိ႔ေမးလာခဲ့ယင္ အားလုံးအတြက္ပဲ(သတၱာနံ ဟိတာယ=for the good of many)လုိ႔ ေျဖရမွာျဖစ္လုိ႔ပါပဲ။ ငါတုိ႔ရဲ႕ မိဘေဆြစင္ခုနစ္ဆက္အတြက္အမ်ဳိးလား၊ သုိ႔မဟုတ္ ဘာသာစကားအုပ္စုကဲြတူသူ မြန္- မြန္ခ်င္း၊ ဗမာ- ဗမာခ်င္း၊ကရင္-ကရင္ခ်င္း၊ ရခုိင္-ရခုိင္ခ်င္း၊ အမ်ဳိးတူသူ(ဥာတတၳ/ဥာတိ-အတၳ)လား၊

ျမန္မာႏုိင္ငံအရွိ ႏုိင္ငံတူသူ အမ်ဳိး(ဥာတိ)လား၊ ပုခုံးႏွစ္ဘက္ၾကား ေခါင္းေပါက္ၾကခ်င္းတူသူ ကမၻာေျမေပၚက လူသားအျဖစ္အမ်ဳိးတူ(ဥာတတၳ)လား ဆုိတာ မကြဲမျပား ညင္းပြားဖြယ္ရာရွိေနၾကမွာေတာ့ေသခ်ာပါတယ္။အျမင္က်ယ္ေလေလ အမ်ိဳးဆုိတာကုိ ယူဆပုံယူဆနည္းက မွန္ကန္ၾကယ္ျပန္႔လာေလေလျဖစ္မည္မွာ ဧကန္မလဲြေပတည္း။

ကုလသမဂၢမွာပါတဲ့ “ကုလ“ နဲ႔ ”သမဂၢ” ပါဠိပုဒ္ ႏွစ္ပုဒ္ကုိ ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ ညီညြတ္တဲ့လူသားမ်ဳိးႏြယ္အဖဲြ႔အစည္းလုိ႔ အဓိပၸါယ္ရမယ္ထင္ပါတယ္။ ဒီလုိေနရာမွာပါတဲ့ ”ကုလ”ပါဠိပုဒ္က ကမၻာေျမေပၚမွာ ရွိတဲ့ ပုခုံးႏွစ္ဖက္ၾကား ေခါင္းေပါက္တဲ့ အမ်ဳိးတူသတၱ၀ါလုိ႔ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္ေနျပန္တယ္။ ဒါဆုိယင္ ကုလ - အမ်ဳိးဆုိတဲ့ ေနရာမွာ ခ်င္းလူမ်ဳိးအခ်င္းခ်င္း၊ကခ်င္လူမ်ဳိးခ်င္းခ်င္း၊ မြန္-မြန္ခ်င္း အမ်ဳိးတူ(ဥာတိ/ကုလ)လုိ႔ယူရင္ေတာ့ ေဘာင္ကက်ဥ္းေနျပန္ေရာေပါ့။ Discrimination လဲျဖစ္ေနသလုိ ရွစ္ပါးသီလေတြမွာပါတဲ့ ျဗဟၼ၀ိဟာရီ အက်င့္ကုိလဲ လြန္က်ဴးေဖာက္ဖ်က္ရာက်ေနျပန္တယ္။

ရတနသုတ္တြင္“ ဥာတတၳစရိယံ = အမ်ဳိးတူမ်ားအတြက္ အားႀကိဳးထုတ္ရာ၏“ ။ အမ်ဳိးတူတယ္လုိ႔ ေျပာတာက လူသားမ်ဳိႏြယ္တူတာလား၊ ဘာသာစကားအုပ္စုတူလုိ အမ်ဳိးတူလား၊ တစ္ႏုိင္ငံတည္းေနၾကလုိ႔ အမ်ဳိးတူတာလား၊ မြန္၊ဗမာ၊ရခုိင္၊ရွမ္း စတဲ့ ဘာသာစကားအမ်ဳိးတူတာေတြကုိေျပာတာလားလုိ႔ တစ္ခါတစ္ေလ (လား)ေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ စဥ္းစားခန္း၀င္ေနမိတယ္ဗ်ာ။ ဒါဆုိ အမ်ဳိးအေဆြဆုိတာ ကုိယ္က်င့္တရားအရ အယူအဆတူရာတူရာကုိ အမ်ဳိးတူလုိ႔သတ္မွတ္ၾကမလားေပါ့။ဥပမာ အရိယာအမ်ိဳး၊ ပုထုဇဥ္မ်ဳိး၊ ကုိယ္က်င့္တရားတူရာေတြကုိ စုၿပီးအမ်ဳိးလုိ႔ ဆုိယင္ေတာ့ အရိယာပုဂၢဳိလ္အုပ္စုက အမ်ဳိးတူေတြေပါ့။ ”ခင္ရာေဆြမ်ဳိး မိန္ရာဟင္းေကာင္း“လုိ႔ ျမန္မာစကားပုံတစ္ခုေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒီလုိပဲ ကုိယ္ခင္မင္ရာ၊ ကုိယ္နဲ႔ အက်င့္အာစာရတူသူကုိပဲ အမ်ဳိးတူလုိ႔သတ္မွတ္မလားဆုိတာကုိလဲ ကဲြကဲြျပားျပားက်ဳပ္မသိေသးတာေတာ့အမွန္ပါပဲ။ တစ္ရစၦာန္မ်ားအတြက္ ႏြား၊ ႏြားခ်င္းအမ်ဳိးတူ၊ ေၾကာင္ ေၾကာင္ခ်င္း၊ေခြး ေခြးခ်င္းအမ်ဳိးတူ လုိ႔ သတ္မွတ္လုိ႔ရေပမယ့္ အဲဒီ ႏြားေတြ၊ ေၾကာင္ေတြ၊ ေခြးေတြထဲကမွ အျခားေၾကာင္မ်ဳိးစိတ္၊ ေခြးမ်ဳိးစိတ္ ထပ္ကဲြျပားတာကုိ မ်ဳိးစိတ္ကြဲ(Species) လုိ႔သတ္မွတ္ၾကမယ္ထင္ပါတယ္။

လူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္ဖုိ႔ခက္တယ္(မႏုႆတၱဘာ၀ဒုလႅဘ)လုိ႔ေတာ့ ေျပာၾကတယ္။ လူဆုိတာ ႏုိ႔တုိက္သတၱ၀ါေတြထဲက အသိဥာဏ္ရွိဆုံးေသာသတၱ၀ါတစ္မ်ဳိး(Species) လုိ႔ေျပာၾကမလား။ ဒါဆုိ ကမၻာေျမေပၚမွာ ပုခံုးႏွစ္ဖက္ၾကား ေခါင္းေပါက္တဲ့ အမ်ဳိးတူတာကုိ ပဲ ဥာတတၳစရိယလုိေျပာၿပီးေတာ့ မိဘမ်ဳိးရုိးေတာ္သူေေတြကုိေတာ့ ကုလလုိ႔ေတာင္ေျပာမလားလုိ႔ တစ္ခါတစ္ေလ က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ ေယာင္ေတာင္ေတာင္ပါပဲေနာ္။

ဘုရားေလာင္းကေတာ့ ေျမာက္မ်ဳိးျဖစ္ေတာ့ သူနဲ႔ အမ်ဳိးတူ ေျမာက္ေတြကုိကာကြယ္ ေစာက္ေရွာက္ခဲ့တာေတြ မွတ္ဖူးခဲ့ပါတယ္။ေခြးမ်ဳိးက်ျပန္ေတာ့လဲ ေခြးေတြကုိ ေစာက္ေရွာက္ခဲ့ပါတယ္။

ၾကားဖူးထားတဲ့ အေမရိကန္ဥပေဒေတြကေတာ့ ကုိယ္သာလွ်င္ ကုိယ့္ရဲ႕ အစုိးရ၊ ကုိယ့္ရဲ႕တုိင္းျပည္ျဖစ္တယ္။ လူတစ္ဦးသားခ်င္းစီမွာ ကုိယ္ပုိင္ ႏုိင္ငံရွိၿပီးေတာ့ ကုိယ္ပုိင္ အစုိးရရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူတုိင္းမွာ အခြင့္အေရးတန္းတူ ကုိယ္စီရွိၾကတယ္လုိ႔ေတာင္ၾကားဖူးထားတယ္။ ”အတၱာဟိ အတၱေနာ နာေထာ= ကုိယ့္ကုိယ္သာ ကုိယ့္ရဲ႕ဘ၀ပုိင္ရွင္ျဖစ္တယ္ဆုိတာနဲ႔နီးစပ္မွဳေတာ့ အေတာ္ရွိသားကလား။ လူသားအားလုံး တန္းတူျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့အတုိင္း ပညတ္ကုိေတာ့ ထုိက္သင့္သေလာက္ခြာခ်ထားႏုိင္တဲ့ ဥပေဒစကားေတြဟာ အေမရိကန္ေတြအတြက္ေတာ့ လူမ်ဳိးစဲြကင္းကင္းတုိးတက္ေရးအတြက္မ်ားစြားအေထာက္အကူျပဳတာကေတာ့ အမွန္ပါပဲဗ်ာ။

တကယ္ေတာ့ ႏုိင္ငံတုိ႔၊ လူမ်ိဳးတုိ႔ဆုိတာ ပညတ္တရားေတြပါပဲ။ နာမည္ပညတ္ေတြက တစ္ခုေပၚတစ္ခုထပ္လာေလေလ ကိေလသာေတြက အားျပင္းလာေလေလပါပဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ကိလသာနဲ ပညတ္တုိ႔က အေၾကာင္းအက်ိဳး လည္ပတ္ေနလုိ႔ပါပဲတဲ့ေလ။ အာရုံ-အေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ အာရမၼဏိက-အက်ဳိးေတြျဖစ္တယ္လုိ႔ေတာ့ ေျပာၾကပါတာပဲ။ ပညတ္တရားေတြက ကိေလသာတုိ႔ရဲ႕ အာရုံပဲတဲ့ေလ။ သခၤတပရမတ္ေတြက ၀ိပႆနာရဲ႕ အာရုံပဲေတြတဲ့။ အသခၤတပရမတ္တရားေတြကေတာ့ နိဗၺာန္ရဲ႕အာရုံပဲလုိ႔ သီတဂူဆရာေတာ္ရဲ႕တရားထဲမွာ နာၾကားထားဖူးပါတယ္။

ကုလသမဂၢအဖဲြ႔အစည္းမ်ားအနက္တစ္ခုျဖစ္တဲ့UNDPရဲ႕လုပ္ငန္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိေလ့လာၾကည့္ယင္ ကမၻာေပၚက လူသားအႏြယ္ကုိ ဗဟုိျပဳလ်က္ ကုလ=လူသားမ်ဳိးႏြယ္အျဖစ္ယူဆထားၿပီး လူေတြဆင္းရဲမဲြေတတာကုိ တုိက္ဖ်က္ေရး၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ ဆင္းရဲတြင္းက လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ေထာင္စုသစ္ရည္မွတ္ခ်က္ျပည့္ေျမာက္ဖုိ႔အေရး MDGs (Millinion Development Goals) ႀကဳိးပမ္းအားထုတ္ေနၾကတာကုိေတြ႔ေန ဖတ္ေနရပါတယ္။ အဆုိေတာ္ ရွကီရာ(Shakira) ေတာင္မွ အစဲြကင္းကင္းနဲ႔ ကမၻာေပၚက ဆင္းရဲတဲ့ ႏုိင္ငံမ်ားဆီကုိ အခ်ိန္နဲ႔ေနရာမေရြးခ်ယ္ဘဲ(Wheneverwherever)သူမသီခ်င္းေခါင္းစဥ္အတုိင္းကမၻာ့အက်ဳိးျပဳလုပ္ငန္းေတြကုိ UNDPရဲ႕ ေစတနာ့သံတမန္အေနနဲ႔ လူသားေကာင္းက်ဳိးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ေနပါၿပီ၊ အင္း က်ဳပ္မွာေတာ့ျဖင့္ ကရုဏာ၊မုဒိတာေတြကုိ ေဘာင္ကြပ္ဖုိ႔ ႀကဳိးစားရင္း ဒီမုိး ဒီေရ ဒီေလ ဒီလူ ေတြနဲ႔ပဲ လုံးေထြးရစ္ပတ္ရင္းနဲ႔ အေတြးေရစီးေၾကာင္းထဲေမ်ာပါေနဆဲပါေကာလား။ က်ဳပ္ရဲ႕ ဥာတတၳစရိယကပဲ သူတုိ႔ေျပာေနတဲ့ ဥာတတၳစရိယ(=အမ်ဳိးသား အက်ဳိးမ်ားရေစဖုိ႔)နဲ႔လဲြမ်ားလဲြေနေရာသလားလုိ႔ တကၠစီေပၚကအေတြးစေတြကုိ စုတ္ေဆးခ်ယ္သလုိက္ရပါသည္ ဟရုိ႕။