Monday, July 5, 2010

ဥာတတၳစရိယ နဲ႔ Discrimination


ပရိတ္ႀကီးရတနသုတ္မွာ အက်င့္(စရိယ)သုံးမ်ဳိး ဖတ္ဖူးခဲ့တယ္။အဲဒါေတြကေတာ့…

၁။ ေလာကတၳစရိယ
၂။ ဥာတတၱစရိယ
၃။ ဗုဒၶတၳစရိယ လုိ႔ သုံးမ်ဳိးျဖစ္ၾကပါတယ္။

အဲဒီသုံးမ်ဳိးထဲက ဥာတတၳစရိယယူပုံနဲ႔ပတ္သတ္ပီး မကြဲမျပား ၀ုိးတ၀ါးျဖစ္ေနမိတဲ့အတြက္ လြန္ခဲ့တဲ့တစ္လေလာက္က အေပါင္းအသင္းတစ္ေယာက္နဲ႔ တကၠစီေပၚမွာထုိင္ရင္း ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့ၾကေသးတယ္။
ပါဠိေတြမွာ ဥာတိ = ေဆြမ်ဳိး နဲ႔ ကုလ= အမ်ဳိး ဆုိတာေတြကုိ ဘယ္လုိ ဘယ္ပုံ ကဲြျပား၊တူညီၾကတယ္ဆုိတာကုိ စဥ္းစားေနမိတာလဲ ၾကာလွပါၿပီ။
ဗုဒၶကေတာ့ သ႔ူတရားကုိ ေစာက္ေရွာက္သူ၊ သူ႔တရားကုိ က်င့္သူဟာ သူ႔ကုိျမင္တဲ့သူလုိ႔ ေျပာထားခဲ့ပါတယ္။ မွတ္မိသေလာက္ေတာ့ ၀ကၠလိမေထရ္ကုိ ဒီလုိေျပာခဲ့တာထင္တာပဲ။ ဗုဒၶတရားကုိ ျမင္သူက သူ႔သားေတာ္မ်ား၊ သမီးေတာ္မ်ားျဖစ္ၾကတယ္။ ဗုဒၶရဲ႕ေဆြမ်ဳိးေတြေပါ့။

ေမတၱသုတ္မွာ “မာနသံ ဘာ၀ေယ အပရိမာနံ“ တဲ့ေလ။ ဆုိလုိခ်က္ကေတာ့ ေမတၱာစိတ္ကုိ အပုိင္းအျခားမဲ့(unlimited space) တုိင္ေအာင္ ပုိ႔လႊတ္ထားရမယ္ဆုိတာပါပဲ။ ေနာက္ၿပီး ” အမ်ဳိးျဖစ္လုိ႔ အဂတိတရားသုိ႔ အစဥ္မလုိက္ရဘူးတဲ့(ကုေလသြ-နာႏုဂိေဒၶါ=မ်က္ႀကီးရာ ဟင္းဖတ္မပါရ)ေတြလဲ ပါေသးတယ္။ ဒါကလဲ ခဲြျခားဆက္ဆံမွဳမရွိရေလေအာင္ ေထာက္ျပႏုိင္တဲ့ စကားအဆုိေလးေတြပါပဲ။ တကယ္လုိ႔သာကုိယ့္အမ်ဳိးတြက္သာ အဂတိတရာလုိက္စားကာ လုပ္ေနရင္း အျခားတဖက္သား လူမ်ဳိးေတြကုိ နာက်ဥ္ေအာင္လုပ္ေနခဲ့ယင္လည္း ေမတၱာနဲ႔ယွဥ္တဲ့သူ၊ ျဗဟၼ၀ိဟာရနဲ႔ ေနတဲ့သူလုိ႔ ဘယ္လုိေျပာလုိ႔ရပါ့မလဲ။

မဂၤလသုတ္မွာေတာ့ “ဥာတကာနံစ သဂၤေဟာ=ေဆြမ်ဳိးေတြကုိ ေထာက္ပံရမည္“တဲ့ေလ။ ေဆြမ်ဳိးကုိ ယူဆနည္းကေတာ့ ဒီေနရာမွာ အညင္းပြားဖြယ္ရာကေတာ့ အျမင္က်ယ္သည့္အေပၚတြင္မူတည္သည္ဟုထင္ပါသည္။

ဗုဒၶက ပဌမ၀ါဆုိအၿပီး ရဟန္းအပါး ၆၀ နဲ႔ သံဃာဖဲြ႔စည္းလုိက္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာ အမ်ားသတၱ၀ါေတြအတြက္ဆုိၿပီးေတာ့ ေလ့လာ၊က်င့္ၾကံထားတဲ့အတုိင္း တစ္ေၾကာင္းတည္းေသာလမ္းကုိ ရဟန္းႏွစ္ပါးမသြားေစဘဲ ဓမၼကုိ ျဖန္႔ခ်ိ႕ေစဖုိ႔ ဓမၼဒူတခရီး ေစလႊတ္လုိက္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဗုဒၶရဲ႕ ခဲြျခားဆက္ဆံမွဳ(Discrimination)မရွိတာကုိ ေပၚလြင္ေစပါတယ္။ ဘယ္သူ႔အတြက္လဲ လုိ႔ေမးလာခဲ့ယင္ အားလုံးအတြက္ပဲ(သတၱာနံ ဟိတာယ=for the good of many)လုိ႔ ေျဖရမွာျဖစ္လုိ႔ပါပဲ။ ငါတုိ႔ရဲ႕ မိဘေဆြစင္ခုနစ္ဆက္အတြက္အမ်ဳိးလား၊ သုိ႔မဟုတ္ ဘာသာစကားအုပ္စုကဲြတူသူ မြန္- မြန္ခ်င္း၊ ဗမာ- ဗမာခ်င္း၊ကရင္-ကရင္ခ်င္း၊ ရခုိင္-ရခုိင္ခ်င္း၊ အမ်ဳိးတူသူ(ဥာတတၳ/ဥာတိ-အတၳ)လား၊

ျမန္မာႏုိင္ငံအရွိ ႏုိင္ငံတူသူ အမ်ဳိး(ဥာတိ)လား၊ ပုခုံးႏွစ္ဘက္ၾကား ေခါင္းေပါက္ၾကခ်င္းတူသူ ကမၻာေျမေပၚက လူသားအျဖစ္အမ်ဳိးတူ(ဥာတတၳ)လား ဆုိတာ မကြဲမျပား ညင္းပြားဖြယ္ရာရွိေနၾကမွာေတာ့ေသခ်ာပါတယ္။အျမင္က်ယ္ေလေလ အမ်ိဳးဆုိတာကုိ ယူဆပုံယူဆနည္းက မွန္ကန္ၾကယ္ျပန္႔လာေလေလျဖစ္မည္မွာ ဧကန္မလဲြေပတည္း။

ကုလသမဂၢမွာပါတဲ့ “ကုလ“ နဲ႔ ”သမဂၢ” ပါဠိပုဒ္ ႏွစ္ပုဒ္ကုိ ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ ညီညြတ္တဲ့လူသားမ်ဳိးႏြယ္အဖဲြ႔အစည္းလုိ႔ အဓိပၸါယ္ရမယ္ထင္ပါတယ္။ ဒီလုိေနရာမွာပါတဲ့ ”ကုလ”ပါဠိပုဒ္က ကမၻာေျမေပၚမွာ ရွိတဲ့ ပုခုံးႏွစ္ဖက္ၾကား ေခါင္းေပါက္တဲ့ အမ်ဳိးတူသတၱ၀ါလုိ႔ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္ေနျပန္တယ္။ ဒါဆုိယင္ ကုလ - အမ်ဳိးဆုိတဲ့ ေနရာမွာ ခ်င္းလူမ်ဳိးအခ်င္းခ်င္း၊ကခ်င္လူမ်ဳိးခ်င္းခ်င္း၊ မြန္-မြန္ခ်င္း အမ်ဳိးတူ(ဥာတိ/ကုလ)လုိ႔ယူရင္ေတာ့ ေဘာင္ကက်ဥ္းေနျပန္ေရာေပါ့။ Discrimination လဲျဖစ္ေနသလုိ ရွစ္ပါးသီလေတြမွာပါတဲ့ ျဗဟၼ၀ိဟာရီ အက်င့္ကုိလဲ လြန္က်ဴးေဖာက္ဖ်က္ရာက်ေနျပန္တယ္။

ရတနသုတ္တြင္“ ဥာတတၳစရိယံ = အမ်ဳိးတူမ်ားအတြက္ အားႀကိဳးထုတ္ရာ၏“ ။ အမ်ဳိးတူတယ္လုိ႔ ေျပာတာက လူသားမ်ဳိႏြယ္တူတာလား၊ ဘာသာစကားအုပ္စုတူလုိ အမ်ဳိးတူလား၊ တစ္ႏုိင္ငံတည္းေနၾကလုိ႔ အမ်ဳိးတူတာလား၊ မြန္၊ဗမာ၊ရခုိင္၊ရွမ္း စတဲ့ ဘာသာစကားအမ်ဳိးတူတာေတြကုိေျပာတာလားလုိ႔ တစ္ခါတစ္ေလ (လား)ေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ စဥ္းစားခန္း၀င္ေနမိတယ္ဗ်ာ။ ဒါဆုိ အမ်ဳိးအေဆြဆုိတာ ကုိယ္က်င့္တရားအရ အယူအဆတူရာတူရာကုိ အမ်ဳိးတူလုိ႔သတ္မွတ္ၾကမလားေပါ့။ဥပမာ အရိယာအမ်ိဳး၊ ပုထုဇဥ္မ်ဳိး၊ ကုိယ္က်င့္တရားတူရာေတြကုိ စုၿပီးအမ်ဳိးလုိ႔ ဆုိယင္ေတာ့ အရိယာပုဂၢဳိလ္အုပ္စုက အမ်ဳိးတူေတြေပါ့။ ”ခင္ရာေဆြမ်ဳိး မိန္ရာဟင္းေကာင္း“လုိ႔ ျမန္မာစကားပုံတစ္ခုေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒီလုိပဲ ကုိယ္ခင္မင္ရာ၊ ကုိယ္နဲ႔ အက်င့္အာစာရတူသူကုိပဲ အမ်ဳိးတူလုိ႔သတ္မွတ္မလားဆုိတာကုိလဲ ကဲြကဲြျပားျပားက်ဳပ္မသိေသးတာေတာ့အမွန္ပါပဲ။ တစ္ရစၦာန္မ်ားအတြက္ ႏြား၊ ႏြားခ်င္းအမ်ဳိးတူ၊ ေၾကာင္ ေၾကာင္ခ်င္း၊ေခြး ေခြးခ်င္းအမ်ဳိးတူ လုိ႔ သတ္မွတ္လုိ႔ရေပမယ့္ အဲဒီ ႏြားေတြ၊ ေၾကာင္ေတြ၊ ေခြးေတြထဲကမွ အျခားေၾကာင္မ်ဳိးစိတ္၊ ေခြးမ်ဳိးစိတ္ ထပ္ကဲြျပားတာကုိ မ်ဳိးစိတ္ကြဲ(Species) လုိ႔သတ္မွတ္ၾကမယ္ထင္ပါတယ္။

လူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္ဖုိ႔ခက္တယ္(မႏုႆတၱဘာ၀ဒုလႅဘ)လုိ႔ေတာ့ ေျပာၾကတယ္။ လူဆုိတာ ႏုိ႔တုိက္သတၱ၀ါေတြထဲက အသိဥာဏ္ရွိဆုံးေသာသတၱ၀ါတစ္မ်ဳိး(Species) လုိ႔ေျပာၾကမလား။ ဒါဆုိ ကမၻာေျမေပၚမွာ ပုခံုးႏွစ္ဖက္ၾကား ေခါင္းေပါက္တဲ့ အမ်ဳိးတူတာကုိ ပဲ ဥာတတၳစရိယလုိေျပာၿပီးေတာ့ မိဘမ်ဳိးရုိးေတာ္သူေေတြကုိေတာ့ ကုလလုိ႔ေတာင္ေျပာမလားလုိ႔ တစ္ခါတစ္ေလ က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ ေယာင္ေတာင္ေတာင္ပါပဲေနာ္။

ဘုရားေလာင္းကေတာ့ ေျမာက္မ်ဳိးျဖစ္ေတာ့ သူနဲ႔ အမ်ဳိးတူ ေျမာက္ေတြကုိကာကြယ္ ေစာက္ေရွာက္ခဲ့တာေတြ မွတ္ဖူးခဲ့ပါတယ္။ေခြးမ်ဳိးက်ျပန္ေတာ့လဲ ေခြးေတြကုိ ေစာက္ေရွာက္ခဲ့ပါတယ္။

ၾကားဖူးထားတဲ့ အေမရိကန္ဥပေဒေတြကေတာ့ ကုိယ္သာလွ်င္ ကုိယ့္ရဲ႕ အစုိးရ၊ ကုိယ့္ရဲ႕တုိင္းျပည္ျဖစ္တယ္။ လူတစ္ဦးသားခ်င္းစီမွာ ကုိယ္ပုိင္ ႏုိင္ငံရွိၿပီးေတာ့ ကုိယ္ပုိင္ အစုိးရရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူတုိင္းမွာ အခြင့္အေရးတန္းတူ ကုိယ္စီရွိၾကတယ္လုိ႔ေတာင္ၾကားဖူးထားတယ္။ ”အတၱာဟိ အတၱေနာ နာေထာ= ကုိယ့္ကုိယ္သာ ကုိယ့္ရဲ႕ဘ၀ပုိင္ရွင္ျဖစ္တယ္ဆုိတာနဲ႔နီးစပ္မွဳေတာ့ အေတာ္ရွိသားကလား။ လူသားအားလုံး တန္းတူျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့အတုိင္း ပညတ္ကုိေတာ့ ထုိက္သင့္သေလာက္ခြာခ်ထားႏုိင္တဲ့ ဥပေဒစကားေတြဟာ အေမရိကန္ေတြအတြက္ေတာ့ လူမ်ဳိးစဲြကင္းကင္းတုိးတက္ေရးအတြက္မ်ားစြားအေထာက္အကူျပဳတာကေတာ့ အမွန္ပါပဲဗ်ာ။

တကယ္ေတာ့ ႏုိင္ငံတုိ႔၊ လူမ်ိဳးတုိ႔ဆုိတာ ပညတ္တရားေတြပါပဲ။ နာမည္ပညတ္ေတြက တစ္ခုေပၚတစ္ခုထပ္လာေလေလ ကိေလသာေတြက အားျပင္းလာေလေလပါပဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ကိလသာနဲ ပညတ္တုိ႔က အေၾကာင္းအက်ိဳး လည္ပတ္ေနလုိ႔ပါပဲတဲ့ေလ။ အာရုံ-အေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ အာရမၼဏိက-အက်ဳိးေတြျဖစ္တယ္လုိ႔ေတာ့ ေျပာၾကပါတာပဲ။ ပညတ္တရားေတြက ကိေလသာတုိ႔ရဲ႕ အာရုံပဲတဲ့ေလ။ သခၤတပရမတ္ေတြက ၀ိပႆနာရဲ႕ အာရုံပဲေတြတဲ့။ အသခၤတပရမတ္တရားေတြကေတာ့ နိဗၺာန္ရဲ႕အာရုံပဲလုိ႔ သီတဂူဆရာေတာ္ရဲ႕တရားထဲမွာ နာၾကားထားဖူးပါတယ္။

ကုလသမဂၢအဖဲြ႔အစည္းမ်ားအနက္တစ္ခုျဖစ္တဲ့UNDPရဲ႕လုပ္ငန္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိေလ့လာၾကည့္ယင္ ကမၻာေပၚက လူသားအႏြယ္ကုိ ဗဟုိျပဳလ်က္ ကုလ=လူသားမ်ဳိးႏြယ္အျဖစ္ယူဆထားၿပီး လူေတြဆင္းရဲမဲြေတတာကုိ တုိက္ဖ်က္ေရး၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ ဆင္းရဲတြင္းက လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ေထာင္စုသစ္ရည္မွတ္ခ်က္ျပည့္ေျမာက္ဖုိ႔အေရး MDGs (Millinion Development Goals) ႀကဳိးပမ္းအားထုတ္ေနၾကတာကုိေတြ႔ေန ဖတ္ေနရပါတယ္။ အဆုိေတာ္ ရွကီရာ(Shakira) ေတာင္မွ အစဲြကင္းကင္းနဲ႔ ကမၻာေပၚက ဆင္းရဲတဲ့ ႏုိင္ငံမ်ားဆီကုိ အခ်ိန္နဲ႔ေနရာမေရြးခ်ယ္ဘဲ(Wheneverwherever)သူမသီခ်င္းေခါင္းစဥ္အတုိင္းကမၻာ့အက်ဳိးျပဳလုပ္ငန္းေတြကုိ UNDPရဲ႕ ေစတနာ့သံတမန္အေနနဲ႔ လူသားေကာင္းက်ဳိးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ေနပါၿပီ၊ အင္း က်ဳပ္မွာေတာ့ျဖင့္ ကရုဏာ၊မုဒိတာေတြကုိ ေဘာင္ကြပ္ဖုိ႔ ႀကဳိးစားရင္း ဒီမုိး ဒီေရ ဒီေလ ဒီလူ ေတြနဲ႔ပဲ လုံးေထြးရစ္ပတ္ရင္းနဲ႔ အေတြးေရစီးေၾကာင္းထဲေမ်ာပါေနဆဲပါေကာလား။ က်ဳပ္ရဲ႕ ဥာတတၳစရိယကပဲ သူတုိ႔ေျပာေနတဲ့ ဥာတတၳစရိယ(=အမ်ဳိးသား အက်ဳိးမ်ားရေစဖုိ႔)နဲ႔လဲြမ်ားလဲြေနေရာသလားလုိ႔ တကၠစီေပၚကအေတြးစေတြကုိ စုတ္ေဆးခ်ယ္သလုိက္ရပါသည္ ဟရုိ႕။

1 comment:

  1. ေဆးျခယ္ထားေတာ့လည္း ဆက္ေတြးဖို႔ စာဖတ္ေရာက္ရေတာ့တာေပ့ါ။ တပည့္ေတာ္ကေတာ့ ကြန္႔မန္႔ေရးဖို႔ မပ်င္းေပါင္

    ReplyDelete