အရင္းအျမစ္မ်ား ( ေဟတုပစၥေယာ )

သစ္ပင္တစ္ပင္ရဲ႕ ေရေသာက္ျမစ္သည္ သစ္ပင္ ဆက္လက္၍ အသက္ရွင္သန္ေရးအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ အေျခခံမူလ အရင္းအျမစ္ ျဖစ္ပါသည္။ သစ္ပင္ရဲ႕ အရြက္၊အပြင့္ ၊အသီးမ်ား ဆက္လက္ ပြင့္လင္းေ၀ဆာေနေစရန္ ေရေသာက္ျမစ္သည္ အဓိကျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔နည္းတူ သတၱ၀ါ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ ဘ၀သံရာတြင္ ဆက္လက္၍ ဘ၀ရွင္သန္ေရးအတြက္ ဟိတ္ေျခာက္ပါး(ေလာဘ၊ေဒါသ၊ေမာဟ၊အေလာဘ၊အေဒါသ၊အေမာဟ)သည္ အဓိကက်ေသာ တရားမ်ားျဖစ္ပါသည္။ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ ဘ၀သံရာတြင္ ဆက္လက္၍ ဘ၀ရဟတ္ လည္ပတ္ေနရန္ ကုသုိလ္အရင္းအျမစ္ သုံးမ်ဳိးႏွင့္ အကုသုိလ္အရင္းအျမစ္ သုံးမ်ဳိးတုိ႔ျဖင့္ ေထာက္အကူျပဳထားေပးပါသည္။ ယင္းဟိတ္ေျခာက္းပါးတြင္ ေလာဘတရားသည္ သမုဒယသစၥာမည္ေပသည္။ ကုသုိလ္၊ အကုသုိလ္ကံမ်ားသည္ ကာမ၊ရူပ၊အရူပ ဘုံဘ၀မ်ားတြင္ က်င္လည္ေစရန္ အေၾကာင္းအက်ဳိး သခၤါရတရားမ်ားပင္ ျဖစ္ၾကပါသည္။ ဒါကုိ ကံ (ေစတနာ) ဟုလည္း ေခၚဆုိၾကပါေသးသည္။

ကမၻာေျမႀကီးသည္ သစ္ပင္ေတာအုပ္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စုံစိမ္းလန္းေနမွာသာ သာယာစုိေျပမည္ ျဖစ္ပါသည္။ သစ္ပင္ေတာေတာင္မရွိလ်င္ကား သတၱ၀ါမ်ား အသက္ရွင္သန္ေရးအတြက္ အလြန္ပင္ ခက္ခဲၾကမည္ျဖစ္ပါသည္။ အပင္ႏွင့္ ေရသည္ အေၾကာင္းအက်ဳိးအေနျဖင့္ တည္မွီေနၾကပါသည္။ ေရမရွိလ်င္ အပင္လည္းမရွိႏုိင္သလုိ၊ အပင္မရွိလွ်င္လည္း လူသားမ်ားေနထုိရာၿဂဳိလ္သည္လည္း အဂၤါၿဂဳိလ္ကဲ့သုိ႔ပင္ ၿဂဳိလ္ေသျဖစ္ေလရေတာ့ကား သတၱ၀ါမ်ား အသက္ရွင္ေနထုိင္ဖုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္ၾကေတာ့ေပ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သစ္ေတာ သစ္ပင္မ်ားသည္ ကမၻာေျမႀကီးရဲ႕ အရင္းအျမစ္မ်ား ျဖစ္သကဲ့သုိ႔ ေျမႀကီးရဲ႕ဆံပင္ေမႊးညင္းမ်ားဟု ဆုိလ်င္လည္း မွားအံ့မည္မထင္ေပ။

စာေရးသူ လာေရာက္လာေရာက္ပညာေလ့လာရာ သီရိလကၤာႏိုင္ငံေလးသည္ အေရွ႕ေတာင္ဘက္၊အိႏၵိယသမုဒၵရာအစြန္းတြင္တည္ရွိသည့္ လွပသည့္ကြ်န္းႏုိင္ငံကေလး ျဖစ္ပါသည္။

ႏုိင္ငံရဲ႕ အလယ္ဗဟုိေဒသမ်ားတြင္ စိမ္းလန္းစုိေျပေသာေတာင္တန္းမ်ားျဖင့္ ထူထပ္လ်က္ရွိပါသည္။ ႏုိင္ငံရဲ႕ျပည္သူမ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ၇၆% ႏွဳံးရွိၾကၿပီး ဗုဒၶဘာသာသည္ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အဓိကဘာသာလည္း ျဖစ္ပါသည္။ သစ္ပင္ေတာေတာင္မ်ား ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ၾကေသာလူမ်ဳိးမ်ားဟု ဆုိရေလာက္ေအာင္ ျမဳိ႕တြင္း ၿမဳိ႕ျပင္ ေနရာအႏွ႔ံအျပားတြင္ သစ္ေတာသစ္ပင္မ်ား ဖုံးလႊမ္းျပည့္ႏွက္ေနေသာ ခ်စ္စဖြယ္ကြ်န္းႏုိင္ငံကေလးျဖစ္ပါသည္။

ကြ်န္းႏုိင္ငံျဖစ္သည့္အားေလ်ာ္စြာ ပင္လယ္ေရျပင္ေပၚမွ ျဖတ္သန္း၍ တုိက္ခတ္လာေသာ ပရုိတိမ္းဓာတ္ပါသည့္ ေလႏွင့္ သစ္ေတာႀကီးမ်ားမွ ထြက္ေသာ ေအာက္စီဂ်င္ဓာတ္မ်ားမွာ ေပါင္းဆုံေပး၍ ကြ်န္းသူကြ်န္းသားမ်ားအတြက္ အလြန္အဖုိးတန္ေသာ ေလေကာင္းေလသန္႔မ်ားျဖစ္လာပါေတာ့သည္။ သီရိလကၤာကြ်န္းရဲ႕ ၿမဳိ႕ေတာ္မွာ ကုိလံဘုိၿမဳိ႕ျဖစ္ၿပီး ပင္လယ္ကမ္းစပ္နားတြင္ တည္ရွိလ်က္ ေန၀င္ရာ အေနာက္အရပ္၊ အိႏၵိယျပည္ဘက္သုိ႔ မ်က္ႏွာမူထားပါသည္။ ဒုတိယၿမဳိ႕ေတာ္မွာ ကႏၵီၿမဳိ႕ျဖစ္ၿပီး ေတာ္ေပၚၿမဳိ႕ကေလးပင္ျဖစ္ပါသည္။ ၿမဳိ႕ႀကီးငယ္အားလုံးမဟူ ေက်းငွက္ သာရကာမ်ားရဲ႕ အသံကုိ မုိးလင္းသည္ႏွင့္ ၾကားေနရသည္မွာလည္း စိတ္ခ်မ္းေျမဖြယ္ရာေကာင္းလွေပသည္။ သစ္ေတာဧရိယာဖုံးလႊမ္းမွဳမ်ားသျဖင့္ ကြ်န္းသားမ်ားအတြက္ မရွိမျဖစ္လုိအပ္သည့္ ေရသယံဇာတလည္းေပါၾကြယ္၀လွပါသည္။

ရဟန္းအျဖစ္သည္ ရခဲ၏(ပဗၺဇိတဘာေ၀ါ ဒုလႅေဘာ)ဟု ဗုဒၶကဆုိပါသည္။ ရဟန္းတစ္ပါး ျဖစ္လာၿပီးေနာက္ သီလစတဲ့ အခက္အရြက္မ်ား ဖြ႔ံၿဖဳိ႕ေ၀ဆာေနဖုိ႔ရန္ ပရိယတ္၊ပဋိပတ္ ၊ ပဋိေ၀ဓ လုိ႔ေခၚတဲ့ သာသနာသုံးရပ္ ေရေသာက္ျမစ္ရွိရန္ လုိအပ္ေပသည္။ ယင္းေရေသာက္ျမစ္သုံးရပ္သည္ တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု အေၾကာင့္အက်ဳိးျပဳ၍ တည္မီွလ်က္ရွိေပသည္။ သီလကုိ ပရိယတၱိ၊သမာဓိကုိ ပဋိပတၱိ ႏွင့္ ပညာကုိ ပဋိေ၀ဓဟုလည္း ႏွဳိင္းယွဥ္၍ ေခၚဆုိႏုိင္ပါေသးသည္။ ေရွးေရွး ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးမ်ားက ပရိယတၱိသည္ ကန္ေဘာင္ႀကီးႏွင္တူသည္။ ပဋိပတၱိသည္ ေရကန္ထဲက ေရႏွင့္တူၿပီး ပဋိေ၀ဓသည္ကား ပြင့္ေနသည့္ ၾကာပန္းခုိင္ႏွင့္တူသည္ဟုလည္း တင္စားေတာ္မူခဲ့ၾကပါသည္။

၀ိနည္းသည္ သီလကုိ အေထာက္အပံ့ေပးပါသည္။ သုတၱန္သည္ သမာဓိကုိ အေထာက္အပံ့ေပးပါသည္။ အဘိဓမၼာသည္ ပညာကုိ အေထာက္အပံ့ေပးပါသည္။ ၀ိနည္းကုိ အာဏာေဒသနာဟူ၍လည္း ေခၚၿပီး မဟာကရုဏာေတာ္ျဖင့္ ၀ိနည္းကုိ ပညတ္ခဲ့ပါသည္။ သုတၱန္ကုိ ေ၀ါဟာရေဒသနာဟု ေခၚဆုိၿပီး အဘိဓမၼာကုိမူ ပရမတၳေဒသနာဟုလည္း ေခၚဆုိႏုိင္ပါသည္။

သီရိလကၤာႏုိင္ငံတြင္ အရင္းအျမစ္တကာတုိ႔တြင္ ဘယ္အရင္းအျမစ္ေတြက အားသာသည္၊ အားနည္းသည္ဆုိသည္ကား ကုိယ္တုိင္ ဆက္လက္၍ ေလ့လာရအုံးမည္ ျဖစ္ပါသည္။ လူသားအခြင့္အေရး အရင္းအျမစ္လား၊ အတြင္း အဇၥ်တၱျဖစ္တဲ့ ကုိယ္က်င့္တရား ေကာင္းမြန္ျခင္း အရစ္အျမစ္လား၊ ျပင္ပဗဟိဒၶရုပ္၀တၳဳျဖစ္တဲ့ ေရေျမသယံဇာတ အရင္းအျမစ္လား ဆိုတာကုိ ဆက္လက္ေလ့လာ ရအုံးမည္ျဖစ္ပါသည္။

သီရိလကၤာရဲ႕ အမာထည္ အရင္းအျမစ္( Hardware Resources)၊ အေပ်ာ့ထည္ အရင္းအျမစ္ (Software Resources) ဟုႏွစ္မ်ဳိးရွိရာတြင္ ကြ်န္းႏုိင္ငံျဖစ္သည္ႏွင့္အားေလ်ာ္စြာ ပင္လယ္ဆိမ္ကမ္း၊ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း၊ လက္ဖက္စုိက္ခင္းလုပ္ငန္းမ်ား ထြန္းကားပါသည္။ လက္ဖက္လုပ္ငန္းသည္ ကုိလုိနီဗိတိသွ်တုိ႔မွ က်န္ရစ္ခဲ့သည့္ ေကာင္းေမြျဖစ္ပါသည္။

အေပ်ာ့ထည္ အရင္းအျမစ္( Software Resources)မ်ားမွာကား ႏုိင္ငံသားမ်ားသည္ ဗိတိသွ်အေမြမ်ားကုိ ေကာင္းမြန္စြားထိန္းသိမ္းလာသည့္အားေလ်ာ္စြာ စာတတ္ေျမာက္မွဳ မ်ားျပားၾကၿပီး အဂၤလိပ္စာကုိ ႏုိင္ငံသားတုိင္းလုိလုိက တတ္ေျမာက္ၾကပါသည္။ ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ာကုိ ကမၻာသုိ႔ အဂၤလိပ္လုိ ေရး၍ စာအုပ္ထုတ္ေ၀ျခင္း၊ ေဟာေျပာျခင္းမ်ားျဖင့္လည္း အေပ်ာ့ထည္ စီးပြားေရး ထြန္းကားပါသည္။ သာသနာ့၀န္ထမ္း ရွင္ရဟန္းမ်ားေရာ၊ ႏုိင္င့ံေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ တုိင္းသူျပည္သားအားလုံးမ်ားပါမက်န္ ဗုဒၶဘာသာတရားကုိ အထူးနားလည္ၾကပါသည္။

ကမၻာ့ပညာရွင္မ်ားလည္း သီရိလကၤာကုိ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာသမုိင္းျပတုိက္ႏုိင္ငံအျဖစ္ျဖစ္ေစ၊ ေရွးေဟာင္းသမုိင္းဌာနနယ္ေျမမ်ား အျဖစ္ျဖစ္ေစ အသိအမွန္ျပဳထားၾကသည့္အားေလ်ာ္စြာ လာေရာက္၍ သုေသတနျပဳေလ့ရွိၾကပါသည္။ မိမိတုိ႔ ျမန္မာျပည္သားမ်ားလည္း အခါအားေလ်ာ္စြာ ဘုရားဖူးမ်ား လာေရာက္လည္ပတ္ၾကသည္။ သီရိလကၤာႏုိင္ငံသားမ်ားသည္ကား ႏုိင္ငံျခားတုိင္းျပည္မ်ားတြင္ အမ်ားအားျဖင့္ ပညာေရး(Knowledge base)ျဖင့္ အသက္ေမြးၾကကာ မိမိတုိ႔ရဲ႕ႏုိင္ငံျခား၀င္ေငြကုိ တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ ရွာေဖြျဖည့္ဆည္းေပးၾကပါသည္။

သီရိလကၤာႏုိင္ငံသည္ မိမိတုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကဲ့သုိ အက်ယ္အ၀န္းေရာ လူဦးေရပါ ေသးငယ္လွပါသည္။ ႏိုင္ငံအက်ယ္အ၀န္၀န္းသည္ မႏၱေလးတုိင္းပမာဏခန္႔ရွိၿပီး လူဦးေရမွာ သန္း၂၀ ခန္႔ရွိသည္။ လူဦးေရအခ်ိဳးနည္းသည့္အတုိင္း ေရေျမသယံဇာလည္း ျမန္မာျပည္ကဲ့သုိ႔ မၾကြယ္၀လွေပ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံသားမ်ားသည္ ပညာေရးက႑တြင္ လူ႔သားေတြဆီမွ ထြက္ႏုိင္ငံသည့္ လူသားအရင္းအျမစ္ကုိ ထုတ္ယူဖုိ႔ႀကဳိးစားၾကရပါသည္။

သီရိလကၤာႏုိင္ငံတြင္ ဗုဒၶဘာသာကုိးကြယ္သူ ရာခုိင္ႏွဳန္း ၇၆% ရွိၿပီး ဒုတိယအမ်ားဆုံးမွာ မူစလင္ဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ လူမ်ဳိးအားျဖင့္ ဆင္ဟလီလူမ်ဳိးႏွင့္ တမီလ္လူးမ်ဳိးမ်ားရွိၾကသျဖင့္ ကြ်န္းေပၚတြင္ လူမ်ဳိးေရး ပဋိပကၡ ျပည္တြင္းစစ္မီးေတာက္ခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာျမင့္ခဲပါသည္။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္တြင္ ဗိတိသွ်အစုိးရမွ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့ၿပီး ပါလီမာန္ဒီမုိေရစီစနစ္ကုိက်င့္သုံးသည္ သမၼတႏုိင္ငံေတာ္ျဖစ္ပါသည္။ ျပည္တြင္းစစ္မွာ ေရရွည္ၾကာခဲ့ပါသည္။ ၂၀၀၉၊မတ္လတြင္ ယခု သမၼတ လက္ရွိ မဟိႏၵလက္ထက္တြင္ တမီလ္လူမ်ဳိးစုေတာ္လွန္ေရးသမားတုိ႔ကုိ အျပတ္ေခ်မွဳန္းႏုိင္ခဲ့သျဖင့္ သီရီလကၤာကြ်န္းေပၚတြင္ ျပည္တြင္းစစ္ စတင္ ကင္းစင္သြားသည့္ႏွစ္ဟုပင္ ကမၸည္းတင္ရမလုိ ျဖစ္ေနပါေတာ့သည္။

သီရိလကၤာႏွင့္ ျမန္မာျပည္ ဆက္ဆံေရးမွာ ပုဂံေခတ္ ဆပၸဒမေထရ္လက္ထက္ကတည္းကပင္ ဘာသေရးအရ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမွဳရွိခဲ့ၾကပါသည္။ ႏွစ္ႏုိင္ငံမင္းမ်ားက ဗုဒၶဘာသာကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ခုိင္မာတဲ့ သံတမာန္ဆက္ဆံေရး ရွိခဲ့ၾကပါသည္။ ရုပ္၀တၳဳတုိးပြားေရး( Material Development) အတြက္ အထူးပင္မရွိခဲ့ေသာ္လည္း စိတ္ဓာတ္ျဖဴစင္ေရး( Spiritaul Development) အတြက္ မ်ားစြာ ခုိင္မာခဲ့ၾကပါသည္။ အျပန္အလွန္ဘာသာေရးအရ ကူညီအားေပးမွဳသည္ ပုဂံေခတ္မွသည္ ယေန႔တုိင္ေအာင္ ဆက္လက္ အဓြန္႕ရွည္တည္တံ့လ်က္ ရွိပါေနေတာ့သည္။

လူတုိ႔ေနရာ ဤကမာၻ တဏွာ အုပ္စုိးသည္…….

ငါတုိ႔ေနရာ ဤကမၻာသည္ကား ရာသီဥတု အပူအေအး ေျပာင္းလဲမွဳဒဏ္ အႀကီးအက်ယ္ကုိ ရင္ဆုိင္ေနရၿပီး ကမၻာ့ေလထုထဲတြင္လည္း ကာဗြန္ဒုိင္ေအာက္ဆုိက္ေတြက အလ်င္အျမန္ကုိ ျဖစ္ထြန္းတုိးတက္လ်က္ရွိသည္ဟု သိပၸံပညာရွင္မ်ားစုက တစ္သံတည္း ထြက္လာေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။

ကမၻာ့ႀကီး ေျပာင္းလဲပုံစနစ္ေတြကုိ ဂ်ဳိတုစေလာင္းကျဖစ္ေစ၊သုေသသနအခ်က္ အလက္ေတြဆီကေနျဖစ္ေစ က်ႏုပ္တုိ႔ ေတြ႔ႏုိင္ၾကပါတယ္။(ျမန္မာက နာဂစ္လုိမ်ဳိး) ဆုိင္ကလုန္း၊တုိင္ဖုန္း၊(အေမရီကန္က ကတ္ထရီနာလုိမ်ဳိး)ဟာရီကိန္းမုန္တုိင္းမ်ား သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ႏွင့္အတူ ကမၻာ့ေျမေအာက္ၾကမ္းျပင္ အလႊာရွိ ေရအရင္းအျမစ္ ယုတ္ေလ်ာ့မွဳေတြက လွဳိင္းတံဘုိးလုိ အရွိန္အဟုန္ျပင္းစြာ က်ႏုပ္တုိ႔ ေတြ႔ႀကဳံခံစားေနၾကရပါၿပီ။

ကမၻာ့ေျမေပၚရွိ ေျခာက္ေသြ႔သဲကႏၱာရလြင္ျပင္ေတြကုိလည္း တစ္စထက္တစ္စ ႀကီးထြားေစကာ ကမၻာႀကီးအတြက္ အစာအာဟာရ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္မွဳက တုိးပြားလ်က္ရွိလာၾကေခ်ၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ က်ဳပ္တုိ႔ရဲ႕ လူမွဳေနမွဳစနစ္ေတြကုိ ျပန္လည္ျပဳျပင္သုံးသပ္ဖုိ႔ဆုိတာ သံသယေတာင္ မရွိသင့္ေတာ့ပါဘူး။

ပူေႏြးလာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၾကဳိတင္လုပ္နာေဆာင္ရြက္ရမည့္ဥပေဒေတြကုိ ေစာဒကတက္မယ့္ ကမၻာ့သိပၸံပညာရွင္ေတြ အနည္းအက်ဥ္းသာရွိလာေနၾကပါတယ္။ ကမၻာႀကီး ပုိမုိ၍ ပူေႏြးလာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၾကဳိတင္လုပ္နာေဆာင္ရြက္ရမည့္ စဥ္းကမ္းမ်ားကုိ အေျချပဳထားတဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မွဳမ်ဳိးေတြကုိ ယုတ္စြအဆုံး က်ေနာ္တုိ႔ ပူေပါင္း ခ်မွတ္သင့္ေနပါၿပီ။ “ေဆာင္ရြက္ခ်က္ရဲ႕ထိေရာက္တဲ့ရလာဒ္ေကာင္းေတြဟာ ခက္ခဲေကာင္းခက္ခဲမယ္၊ မျဖစ္ႏိုင္ေလာက္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ လုံ၀က်ိန္းေသပ်က္ကြက္ခဲ့လုိ႔ ႀကဳိးပမ္းေဆာင္ရြက္သူေတြအေပၚမွာ အျပစ္ပုံက်လာပါလိမ့္မည္”ဟု ႀကဳိတင္သတိေပးခ်က္ေတြက ေထာက္ျပေနပါတယ္။

ႏုိင္ငံရာေပါင္းမ်ားစြာတုိ႔မွ သိပၸံပညာရွင္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာတုိ႔က ကမၻာ့ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲလာျခင္းရဲ႕ တိက်တဲ့အခန္းက႑ကဆုိင္ရာမ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ေနၾကၿပီး အမွန္ျပဳျပင္ဖုိ႔ သေဘာထားထုတ္ျပန္ေနရုံသက္သက္မွ်မဟုတ္ေတာ့ဘဲ တကယ္လုိက္နာေဆာင္ရြက္စရာေတြကုိလဲ အႀကံျပဳ လုပ္ေဆာင္ေနၾကပါၿပီ။

ငါတုိ႔ေနရာ ဤကမၻာေျမဟာ အစကတည္းက ကမၻာ့သမုိင္းကာလတစ္ေလွ်ာက္ သူ႔သသာ၀အတုိင္း ရာသီဥတုေျပာင္းလဲျခင္းနဲ႔အတူ ပုံမွန္အတုိင္း လည္ပတ္ေနခဲ့တာပါ။ စုိးရိမ္စရာေကာင္းတာကေတာ့ မယုံၾကည္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ သာမာန္ထက္ အမ်ားႀကီး လည္ပတ္ေျပာင္းလဲေစေလာက္ေအာင္ထိ က်ဳပ္တုိ႔တုိ႔က ျပဳမူ လုပ္ေဆာင္ေနၾကျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ရုပ္ၾကြင္းေလာင္စာမ်ားကုိ မီးရွဳိ႕ျခင္း၊ ဖန္လုံအိမ္ဓာတ္ေငြမ်ားကုိ ထိန္႔လန္႔စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ အလြန္အကြ်န္ ထုတ္လႊတ္ျခင္းတုိ႔လည္းပဲ ကမၻာေျမပူေႏြးေစတာေတြ ျဖစ္ေပၚလာေစပါတယ္။ ဖန္လုံးအိမ္ဓာတ္ေငြ႔ေၾကာင့္ ဥတုရာသီေျပာင္းလဲျခင္းအက်ဳိးဆက္ေတြလဲ ခံစားေနၾကရပါၿပီ။



ယခုအခါတြင္ လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ႀကီး ရာသီဥတုေျပာင္းလဲ လည္ပတ္မွဳေတြနဲ႔အတူ က်ဳပ္တုိ႔ရဲ႕ လူေနမွဳစနစ္ေတြ၊ စီပြားေရးစနစ္ေတြနဲ႔ အေတြးအျမင္ေတြက လုိက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ဖုိ႔ အလြန္႔အလြန္ အခက္ေတြ႔ေစပါတယ္။

ဒီ၀က္ဆုိက္မွာေတာ့ ကမၻာရာသီးဥတုေျပာင္းလဲျခင္း သဘာ၀အေၾကာင္းေတြ အမ်ားႀကီး ေဖာ္ျပထားၿပီး ဖတ္ရသူမ်ားအတြက္ နားလည္သေဘာေပါက္ေစလိမ့္မည္ဟု ယုံၾကည္ေနပါသည္။ စာဖတ္သူမ်ား ေရွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္စရာေတြနဲ႔အတူ ေနာက္ထပ္ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲျခင္းဆုိင္ရာေတြကုိ တစ္ကမၻာလုံးနဲ႔ႏွဳိင္းရယင္ အေသးအမႊားမွ်သာရွိေသးသည္ဟုအထင္ျဖင့္လည္း စိတ္ဓာတ္ခြန္အားမေလ်ာ့သင့္ေပ၊ က်ဳပ္တုိ႔ႏွင့္လက္တဲြကာ ကမၻာႀကီးေျပာင္းလဲလာမွဳႏွင့္ ပူေႏြးလာျခင္း သေဘာသဘာ၀ေတြကုိ အတူေလ့လာၾကၿပီးေတာ့ “အုတ္တစ္ခ်ပ္ သဲတစ္ပြင့္”အေနနဲ႔ ထူးျခားတာ တစ္ခုခုေတာ့ သင္လုပ္ေဆာင္လာႏုိင္လမ့္မည္ဟု ယုံၾကည္ေနမိပါတယ္။
http://www.global-greenhouse-warming.com/index.html မွဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္။

( က်ဳပ္တုိ႔ ကမၻာ့လူသားေတြကုိယ္စီမွာ ေတာက္ေလာင္ေနတဲ့ အတြင္း ေလာဘမီး၊ ေဒါသမီး၊ေမာဟမီး ေတြကုိ အရွိန္ေလွ်ာ့ပစ္လုိက္ယင္ ကမၻာႀကီးအပူသက္သာလာမွာျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ဘာသာျပန္သူက ေတြးမိေနေၾကာင္းပါဗ်ာ)

သတၱ၀ါမ်ားႏွင့္ ေလာကဓာတ္ (Beings and Global Warming)

အဘိဓမၼာမွာ ကံ ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အာဟာရ ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းတရားေလးမ်ဳိးက လူတစ္ေယာက္(၀ါ)သတၱ၀ါတစ္ဦး အသက္ ဆက္လက္ရွင္သန္ေန(Life Procession)ဖုိ႔ ေထာက္ပံ့ေပးထားတယ္လို႔ ငယ္ငယ္က ဖတ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။
အဲဒီေလးမ်ဳိးကေတာ့....

၁။ ကံက ရုပ္ကုိ ျဖစ္ေစျခင္း

၂။စိတ္က ရုပ္ကုိ ျဖစ္ေစျခင္း

၃။ဥတုက ရုပ္ကုိ ျဖစ္ေစျခင္း ( ဥတုဇရုပ္)

၄။အာဟာရက ရုပ္ကုိျဖစ္ေစျခင္း ဟူသတတ္။

ဒီအေၾကာင္းေလးမ်ဳိးထဲက (၃)ျဖစ္တဲ့ ဥတုဇရုပ္က ကမၻာ့လူသားႏွင့္ သတၱ၀ါေတြကုိ ဘယ္လုိ အေၾကာင္းအက်ဳိး အေထာက္အကူျပဳၾကတယ္လုိ႔ ေဂေဗဒ(Ecology)သင္ခဲ့တုန္းက ေမးခြန္းတစ္ခုရင္တြင္းမွာ ျဖစ္ထြန္းခဲဖူးပါသည္။

“ဥတုရာသီ ေတာကုိမွီ၏”ဆုိတဲ့အတုိင္း ရာသီဥတုက ေတာေတာင္ကုိမွီရ၏။ ကမၻာ့လူသားမ်ားကလဲ ရာသီရာသီကုိ တဖန္ မီွေနရျပန္ပါသည္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ဒီဇင္ဘာလ၊၂၀၀၉ မွာ ဒိန္းမတ္ႏုိင္ငံ၊ ၿမဳိ႕ေတာ္ ကြန္ပင္ေဟဂင္မွာ ကုလသမဂၢက ဦးေဆာင္တဲ့ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ ရာသီဥတုေျပာင္းျခင္း ညီလာခံကုိ က်င္းပခဲ့ၾကသည္ဟု မွတ္ထင္မိပါသည္။

ပ႒ာန္း ပစၥယနိေဒၵသ၊ ဥပနိႆယပစၥည္းမွာေတာ့ “ဥတု ေဘာဇနမၸိ ဥပနိႆယပစၥေယန ပစၥေယာ” တဲ့။ ဆုိလုိခ်က္ကေတာ့ ရာသီဥတုကလည္း သတၱ၀ါတုိ႔အသက္ရွင္သန္ေရးမွာ အားႀကီးတဲ့မွီရာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိလုိတာပါပဲ။ ဥတုရာသီေကာင္းမြန္လာလ်င္ အပူဓာတ္၊ အေအးဓာတ္မွ်တတာကုိ အမွီရၾကၿပီး အရြက္၊အပြင့္၊ အသီး ၊ အမွည့္ ၊ ျဖစ္ထြန္းလာတဲ့ အစာအာဟာရေတြလဲ ေကာင္းမြန္တဲ့ အဆီၾသဇာဓာတ္ကုိ ျဖစ္ေစပါသည္။ အသက္ရွည္ေစပါသည္။ ဒါေၾကာင့္လဲ “ သတၱ၀ါေတြဟာ အသက္ရွင္သန္ဖုိ႔ အစာအဟာရကုိ မွီေနၾကရတယ္(သေဗၺသတၱာ အာဟာရ႒ိတိကာ)”လုိ႔ အေျပာမ်ားေနၾကတာ ထင္ပါသည္။

အဂၤုတၱရနိကာယ္မွာ တရားမေစာင့္ေသာ မင္းမ်ဳိးအုပ္ခ်ဳပ္သူမွ စတင္၍ အိမ္ေရွ႕မင္း၊ မူးမတ္ ၊ အဲဒီမွတဆင့္ တုိင္းသူျပည္သားမ်ားက အဆင့္ဆင့္ တရားမေစာင့္ၾက၊ နတ္မ်ားက စိတ္ဆုိးၾက၍ ရာသီဥတုစတင္ေဖာက္ျပန္လာသျဖင့္ မွန္စြာမုိးမရြာ၊ ေျမဆီလႊာ မေကာင္း၊ ႏြယ္ခ်ဳိၾသဇာဓာတ္မ်ဳိးဆုတ္ယုတ္က်ဆင္း၊ ဓာတ္ႀကီးေလးမ်ဳိးနဲ႔ဖဲြ႕စည္းထားတဲ့ သတၱ၀ါမ်ားရဲ႕ ကုိယ္ကာယက အားနည္းလာၾကသည္ဟုဆုိသည္။
ေျမဆီလႊာညံ့ဖ်င္းျခင္းေၾကာင့္ အာဟာရညံဖ်င္းလာျခင္း၊ လူသားအပါအ၀င္ သတၱ၀ါတုိ႔မွာလည္း အနာေရာဂါဆန္းျပားစြာေပၚလာျခင္း၊ အျပင္(ဗဟိဒၶ)ရုပ္ေၾကာင့္ အတြင္း(အဇၥ်တၱိက)ရုပ္မ်ားေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးမွဳ လြယ္ကူလာျခင္း၊ မဟာဘုတ္ ရုပ္ကုိ မွီ၍ေနေသာ နာမ္တရားတြင္ ေလာဘမီး၊ ေဒါသမီး၊ ေမာဟမီးမ်ား ပုိမုိႏွိပ္စက္လာၾကသျဖင့္ အေၾကာင္းႏွင့္ အက်ဳိးဆက္စပ္လ်က္ရွိေသာနာမ္ရုပ္တုိ႔သေဘာမွာ အေတာမသတ္ႏုိင္ေတာ့ဘဲ ဆုတ္ယုတ္ပ်က္စီးမွဳ သံသရာလည္လ်က္ ျဖစ္ေနေပေတာ့သည္။

လူတစ္ေယာက္မွာ ေနစဥ္နဲ႔အမွ် ကုိယ္တြင္းမွာ အပူအေအးမမွ်တျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္းေၾကာင္းျဖစ္ေစ၊ အနာေရာဂါ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးႏွိပ္စက္ခံေနၾကရပါသည္။ ထုိ႔အတူပဲ ကမၻာႀကီးကလဲ ဒီလုိပါပဲ။ ကမၻာႀကီးကုိ ဂူဂယ္အာ့(Google Earth)ကေန ႏွဳိင္းစာယွဥ္ၾကည့္လ်င္ကား လူတုိေနထုိင္ရာ တုိင္းျပည္တစ္ျပည္ရဲ႕ ေျမပုံကုိ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ လက္ ေျခ ဦးေခါင္း အစိတ္အပုိင္းမ်ားကဲ့သုိ႔ တစ္စိတ္စီ ရွာေဖြၾကည့္ခဲ့ရပါသည္။ ျမန္မာျပည္ေျမပုံကုိ ရွာေတြ႔ဖုိ႔အေရး လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ပုံခုံးေပၚက ေပြးကြက္တစ္ကြက္ကုိ ရွာေနသလုိျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ ထုိေျမပုံေပၚရွိလူသားမ်ား၏အရြယ္ပမာဏသည္ကား လူ႔ခႏၶာေပၚက မျမင္ရတဲ့ ဘက္တီးရီးယားပုိးမွ်ေလာက္သာသာျဖစ္ေနေတာ့သည္။

ေနစဥ္နဲ႔အမွ် မတူညီတဲ့ ကမၻာ့အစိတ္အပုိင္းမ်ားတြင္ အပူအေအး မမွ်တျခင္း၊ အစာအာဟာရ ၊ မုိးေခါင္ေရရွားျခင္း စတဲ့သဘာ၀ရာသီေဘးဒဏ္ကုိ ခံေနစားေနၾကရပါတယ္။ အပူလြန္တဲ့ေနရာ၊ အေအးလြန္တဲ့ေနရာ၊ မွ်တတဲ့ေနရာ၊ မမွ်တတဲ့ေနရာ ၊ အစာအဟာရေပါမ်ားတဲ့ေနရာ၊ အစာေရစာရွားပါးတဲ့ေနရာ၊ ေရမရွိ ၊ ေရရွိ စတာေတြမ်ဳးိပဲ လူမွာျဖစ္တဲ့ ေ၀ဒနာေတြမ်ဳိးကမၻာႀကီးမွာ ေျပာင္းလဲျဖစ္ပ်က္လ်က္ ရွိေနပါသည္။

ဒီလုိကမၻာႀကီးက ေရာဂါရေအာင္ ဘယ္သူလုပ္တာလဲဆုိယင္ေတာ့ အသိဥာဏ္ရွင္ႀကီးျဖစ္ပါတယ္ဆုိတဲ့ လူသားေတြကပဲ လုပ္ၾကပါသည္။ သစ္ေတာ ျပဳန္းတီးလာေအာင္၊ ေလထုထဲမွာ ကာဗြန္ေတြ၊ အဲယားကြန္းမီးသိမ္းဓာတ္ေငြ႔ေတြ၊ ေရထု ေလထုထဲေတြမွာ စည္းကမ္းမဲ့ ပလပ္စတစ္အိပ္စြန္႔ပစ္တာေတြ၊ေရနံယုိဖိတ္မွဳေတြ၊ ဘတၱရီ ပလိပ္ျပားေတြ ျမစ္ေခ်ာင္းကန္ေတြထဲပစ္ခ်တာေတြဟာ တိရစၦာန္သတၱ၀ါေတြ လုပ္ခဲ့ၾကတာမဟုတ္လုိ႔ယုံၾကည္ပါသည္။

ဒီကမၻာႀကီးေပၚမွာ မွီတင္းေနထုိင္ေနၾကတဲ့ သတၱ၀ါေတြေတြဟာ ရာသီဥတုကုိ အေၾကာင္းအက်ဳိးသဟဲျပဳေနထုိင္ၾကပါတယ္။ လူသားနဲ႔ႏွဳိင္းယွဥ္ရင္ အသိဥာဏ္မဲ့ၿပီး သညာသိေလာက္သာရွိတဲ့ တိရစၦာန္ သတၱ၀ါေတြေတာင္မွ ေဂဟေဗဒစနစ္(Ecosystem) အရ ရာသီအလုိက္ အပြင့္၊ အသီး၊ အမဲွ႔ အေစ့ေတြကုိ ကုိက္ခ်ီစားေသာက္ႀကၿပီး သစ္ပင္ဇီ၀မ်ဳိး ပြားမ်ားလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနၾကပါတယ္။

က်ေနာ္တုိ႔လုိ အသိဥာဏ္ရွိပါတယ္ဆုိတဲ့ လူသားေတြအဖုိ႔ သူတုိ႔ကေလးေတြေလာက္ေတာင္ သစ္ပင္သစ္ေတာ့ေတြကုိ ေစာက္ေရွာက္ထိန္းသိမ္းသင့္ၾကပါသည္။ ပင္လယ္ကမ္းရုိးတမ္းရွိ သႏၱာေက်ာက္တန္း( Coal Reefs) ေတြကုိ မပ်က္စီးေအာင္ ထိန္းသိမ္းေပးတဲ့ ပင္လယ္ဂဏန္း (Crab Condos)ဆုိတာေတြရွိတယ္လုိ႔ ဖတ္ဖူးခဲ့ပါတယ္။ ပင္လယ္ေရကကမ္းေျခကုိ ဒီေရတုိက္စားျခင္းဒဏ္ကုိ ခံႏုိင္ရည္ရွိတဲ့ ေနာက္အပင္တစ္မ်ဳိးကေတာ့လမုပင္လုိ႔လဲ မွတ္သားခဲ့ဖူးပါတယ္။

အခ်ဳိ႕ေသာငွက္မ်ဳိးမ်ားၾကေတာ့ သစ္ေစ့ သစ္သီးမ်ားကုိ စားေသာက္၊ကုိက္ခ်ီပ်ံသန္းတတ္ၾကပါသည္။ မုိင္ေထာင္ခ်ီခရီးကုိ ပါတ္စပုိစ္မပါ၊ ခ်က္ပြဳိင့္မရွိ ျပန္သန္းၾကပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔လုိ႔ ကုိယ့္ဘာသာကုိယ္ နယ္နိမိတ္သတ္မွတ္ၿပီး အက်ဥ္းခ်မထားခဲ့ၾကေပ။ ဒါေၾကာင့္လဲ သစ္ပင္ဇီ၀မ်ဳိးျပန္ပြားတာကုိ အေထာက္အကူျဖစ္ပါတယ္။

အဘိဓမၼာမွာေတာ့ နာမ္ဇီ၀ိတရွိသလုိ ရုပ္ဇီ၀ိတ( Bio Chemical )ဆုိတာရွိၾကပါသည္။ လူေတြရဲ႕ ခႏၶာကုိယ္ထဲမွာလဲ ဇီ၀ရုပ္တု႔ံျပန္တုန္ခါျခင္း(Bio Chemical reaction/ Bio Chemical vibration) ဆုိတာရွိပါတယ္။ ဒီလုိ ခႏၶာကုိယ္တြင္းဇီ၀ရုပ္မ်ားသည္ စိတ္ အတက္အက်ျဖစ္ျခင္း၊ အာရုံမ်ားေၾကာင့္ ျဖဴစင္ ညစ္ႏြမ္းျခင္းနဲ႔လည္း သက္ဆုိင္လ်က္ရွိေပသည္။ ကံေၾကာင့္ ရုပ္ဇီ၀ိတျဖစ္ရသည္ဟု ဆုိပါသည္။
“စိတ္ပ်ဳိလွ်င္ကုိယ္ႏု” ျမန္မာစကားပုံအတုိင္းပင္ စိတ္ကလည္း ရုပ္ဓာတ္ကုိ အားေပးေၾကာင္း သိလာရပါသည္။ အျပင္ဥတုဇရုပ္ေၾကာင့္ အတြင္းဥတုဇရုပ္အခ်င္းအခ်င္းျဖစ္ေစ ၊ ရုပ္ႏွင့္ နာမ္အခ်င္းခ်င္းျဖစ္ေစ၊ နာမ္-နာမ္ အခ်င္းခ်င္းျဖစ္ေစ ဆက္စပ္ကာ အေၾကာင္းအက်ဳိး(စကၠ/cyclin) လည္ပတ္လ်က္ ရွိေနေတာ့သည္တကား။

ထုိေၾကာင့္ ျမတ္ဗုဒၶက ေအာက္ပါအတုိင္းမိန္႔ဆိုတာ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

ေယ ဓမၼာ ေဟတုပၸဘ၀ါ ၊ ေတသံ ေဟတုံ တထာဂေတာ အာဟ ။
ေတသဥၥ ေယာ နိေရာေဓာ ၊ ဧ၀ံ ၀ါဒီ မဟာသမေဏာ ။

“အက်ဳိးတရားအားလုံးဟာ အေၾကာင္းတရားနဲ႔ ကင္း၍ ျဖစ္ရုိးထုံးစံမရွိေခ်။ အေၾကာင္းႏွင့္ အက်ဳိးတုိ႔သည္ တစ္ခုႏွင့္ခုတည္မွီ၍ လည္ပတ္ေနၾကရသည္။ အေၾကာင္းတရားခ်ဳပ္လ်င္ အက်ဳိးတရားလည္းခ်ဳပ္ေလေတာ့သည္”ဟု ငါဘုရားေဟာေတာ္မူ၏။
(ခုဒၵကနိကာယ္၊ အပါဒါနပါဠိ၊ ဗုဒၶ၀ဂ္ ၊ ဂါထာ အမွတ္၊၂၈၆ )


မွတ္ခ်က္။ ။ဤေဖာ္ျပပါေဆာင္းပါးႏွစ္ပုဒ္သည္ ၂၀၀၉၊ ဒီဇင္ဘာလ၊ ကုိပင္ေဟဂင္တြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ သဘာ၀ပတ္၀င္က်င္ညီးလာခံ က်င္းပေနဆဲကာလက ေရးေနသည့္ အေတြးစာစုမ်ားကုိ ယခုမွ အနားသတ္ ပုိစ္တင္လုိက္ရပါသတည္း။

ဥာတတၳစရိယ နဲ႔ Discrimination

ပရိတ္ႀကီးရတနသုတ္မွာ အက်င့္(စရိယ)သုံးမ်ဳိး ဖတ္ဖူးခဲ့တယ္။အဲဒါေတြကေတာ့…

၁။ ေလာကတၳစရိယ
၂။ ဥာတတၱစရိယ
၃။ ဗုဒၶတၳစရိယ လုိ႔ သုံးမ်ဳိးျဖစ္ၾကပါတယ္။

အဲဒီသုံးမ်ဳိးထဲက ဥာတတၳစရိယယူပုံနဲ႔ပတ္သတ္ပီး မကြဲမျပား ၀ုိးတ၀ါးျဖစ္ေနမိတဲ့အတြက္ လြန္ခဲ့တဲ့တစ္လေလာက္က အေပါင္းအသင္းတစ္ေယာက္နဲ႔ တကၠစီေပၚမွာထုိင္ရင္း ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့ၾကေသးတယ္။
ပါဠိေတြမွာ ဥာတိ = ေဆြမ်ဳိး နဲ႔ ကုလ= အမ်ဳိး ဆုိတာေတြကုိ ဘယ္လုိ ဘယ္ပုံ ကဲြျပား၊တူညီၾကတယ္ဆုိတာကုိ စဥ္းစားေနမိတာလဲ ၾကာလွပါၿပီ။
ဗုဒၶကေတာ့ သ႔ူတရားကုိ ေစာက္ေရွာက္သူ၊ သူ႔တရားကုိ က်င့္သူဟာ သူ႔ကုိျမင္တဲ့သူလုိ႔ ေျပာထားခဲ့ပါတယ္။ မွတ္မိသေလာက္ေတာ့ ၀ကၠလိမေထရ္ကုိ ဒီလုိေျပာခဲ့တာထင္တာပဲ။ ဗုဒၶတရားကုိ ျမင္သူက သူ႔သားေတာ္မ်ား၊ သမီးေတာ္မ်ားျဖစ္ၾကတယ္။ ဗုဒၶရဲ႕ေဆြမ်ဳိးေတြေပါ့။

ေမတၱသုတ္မွာ “မာနသံ ဘာ၀ေယ အပရိမာနံ“ တဲ့ေလ။ ဆုိလုိခ်က္ကေတာ့ ေမတၱာစိတ္ကုိ အပုိင္းအျခားမဲ့(unlimited space) တုိင္ေအာင္ ပုိ႔လႊတ္ထားရမယ္ဆုိတာပါပဲ။ ေနာက္ၿပီး ” အမ်ဳိးျဖစ္လုိ႔ အဂတိတရားသုိ႔ အစဥ္မလုိက္ရဘူးတဲ့(ကုေလသြ-နာႏုဂိေဒၶါ=မ်က္ႀကီးရာ ဟင္းဖတ္မပါရ)ေတြလဲ ပါေသးတယ္။ ဒါကလဲ ခဲြျခားဆက္ဆံမွဳမရွိရေလေအာင္ ေထာက္ျပႏုိင္တဲ့ စကားအဆုိေလးေတြပါပဲ။ တကယ္လုိ႔သာကုိယ့္အမ်ဳိးတြက္သာ အဂတိတရာလုိက္စားကာ လုပ္ေနရင္း အျခားတဖက္သား လူမ်ဳိးေတြကုိ နာက်ဥ္ေအာင္လုပ္ေနခဲ့ယင္လည္း ေမတၱာနဲ႔ယွဥ္တဲ့သူ၊ ျဗဟၼ၀ိဟာရနဲ႔ ေနတဲ့သူလုိ႔ ဘယ္လုိေျပာလုိ႔ရပါ့မလဲ။

မဂၤလသုတ္မွာေတာ့ “ဥာတကာနံစ သဂၤေဟာ=ေဆြမ်ဳိးေတြကုိ ေထာက္ပံရမည္“တဲ့ေလ။ ေဆြမ်ဳိးကုိ ယူဆနည္းကေတာ့ ဒီေနရာမွာ အညင္းပြားဖြယ္ရာကေတာ့ အျမင္က်ယ္သည့္အေပၚတြင္မူတည္သည္ဟုထင္ပါသည္။

ဗုဒၶက ပဌမ၀ါဆုိအၿပီး ရဟန္းအပါး ၆၀ နဲ႔ သံဃာဖဲြ႔စည္းလုိက္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာ အမ်ားသတၱ၀ါေတြအတြက္ဆုိၿပီးေတာ့ ေလ့လာ၊က်င့္ၾကံထားတဲ့အတုိင္း တစ္ေၾကာင္းတည္းေသာလမ္းကုိ ရဟန္းႏွစ္ပါးမသြားေစဘဲ ဓမၼကုိ ျဖန္႔ခ်ိ႕ေစဖုိ႔ ဓမၼဒူတခရီး ေစလႊတ္လုိက္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဗုဒၶရဲ႕ ခဲြျခားဆက္ဆံမွဳ(Discrimination)မရွိတာကုိ ေပၚလြင္ေစပါတယ္။ ဘယ္သူ႔အတြက္လဲ လုိ႔ေမးလာခဲ့ယင္ အားလုံးအတြက္ပဲ(သတၱာနံ ဟိတာယ=for the good of many)လုိ႔ ေျဖရမွာျဖစ္လုိ႔ပါပဲ။ ငါတုိ႔ရဲ႕ မိဘေဆြစင္ခုနစ္ဆက္အတြက္အမ်ဳိးလား၊ သုိ႔မဟုတ္ ဘာသာစကားအုပ္စုကဲြတူသူ မြန္- မြန္ခ်င္း၊ ဗမာ- ဗမာခ်င္း၊ကရင္-ကရင္ခ်င္း၊ ရခုိင္-ရခုိင္ခ်င္း၊ အမ်ဳိးတူသူ(ဥာတတၳ/ဥာတိ-အတၳ)လား၊

ျမန္မာႏုိင္ငံအရွိ ႏုိင္ငံတူသူ အမ်ဳိး(ဥာတိ)လား၊ ပုခုံးႏွစ္ဘက္ၾကား ေခါင္းေပါက္ၾကခ်င္းတူသူ ကမၻာေျမေပၚက လူသားအျဖစ္အမ်ဳိးတူ(ဥာတတၳ)လား ဆုိတာ မကြဲမျပား ညင္းပြားဖြယ္ရာရွိေနၾကမွာေတာ့ေသခ်ာပါတယ္။အျမင္က်ယ္ေလေလ အမ်ိဳးဆုိတာကုိ ယူဆပုံယူဆနည္းက မွန္ကန္ၾကယ္ျပန္႔လာေလေလျဖစ္မည္မွာ ဧကန္မလဲြေပတည္း။

ကုလသမဂၢမွာပါတဲ့ “ကုလ“ နဲ႔ ”သမဂၢ” ပါဠိပုဒ္ ႏွစ္ပုဒ္ကုိ ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ ညီညြတ္တဲ့လူသားမ်ဳိးႏြယ္အဖဲြ႔အစည္းလုိ႔ အဓိပၸါယ္ရမယ္ထင္ပါတယ္။ ဒီလုိေနရာမွာပါတဲ့ ”ကုလ”ပါဠိပုဒ္က ကမၻာေျမေပၚမွာ ရွိတဲ့ ပုခုံးႏွစ္ဖက္ၾကား ေခါင္းေပါက္တဲ့ အမ်ဳိးတူသတၱ၀ါလုိ႔ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္ေနျပန္တယ္။ ဒါဆုိယင္ ကုလ - အမ်ဳိးဆုိတဲ့ ေနရာမွာ ခ်င္းလူမ်ဳိးအခ်င္းခ်င္း၊ကခ်င္လူမ်ဳိးခ်င္းခ်င္း၊ မြန္-မြန္ခ်င္း အမ်ဳိးတူ(ဥာတိ/ကုလ)လုိ႔ယူရင္ေတာ့ ေဘာင္ကက်ဥ္းေနျပန္ေရာေပါ့။ Discrimination လဲျဖစ္ေနသလုိ ရွစ္ပါးသီလေတြမွာပါတဲ့ ျဗဟၼ၀ိဟာရီ အက်င့္ကုိလဲ လြန္က်ဴးေဖာက္ဖ်က္ရာက်ေနျပန္တယ္။

ရတနသုတ္တြင္“ ဥာတတၳစရိယံ = အမ်ဳိးတူမ်ားအတြက္ အားႀကိဳးထုတ္ရာ၏“ ။ အမ်ဳိးတူတယ္လုိ႔ ေျပာတာက လူသားမ်ဳိႏြယ္တူတာလား၊ ဘာသာစကားအုပ္စုတူလုိ အမ်ဳိးတူလား၊ တစ္ႏုိင္ငံတည္းေနၾကလုိ႔ အမ်ဳိးတူတာလား၊ မြန္၊ဗမာ၊ရခုိင္၊ရွမ္း စတဲ့ ဘာသာစကားအမ်ဳိးတူတာေတြကုိေျပာတာလားလုိ႔ တစ္ခါတစ္ေလ (လား)ေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ စဥ္းစားခန္း၀င္ေနမိတယ္ဗ်ာ။ ဒါဆုိ အမ်ဳိးအေဆြဆုိတာ ကုိယ္က်င့္တရားအရ အယူအဆတူရာတူရာကုိ အမ်ဳိးတူလုိ႔သတ္မွတ္ၾကမလားေပါ့။ဥပမာ အရိယာအမ်ိဳး၊ ပုထုဇဥ္မ်ဳိး၊ ကုိယ္က်င့္တရားတူရာေတြကုိ စုၿပီးအမ်ဳိးလုိ႔ ဆုိယင္ေတာ့ အရိယာပုဂၢဳိလ္အုပ္စုက အမ်ဳိးတူေတြေပါ့။ ”ခင္ရာေဆြမ်ဳိး မိန္ရာဟင္းေကာင္း“လုိ႔ ျမန္မာစကားပုံတစ္ခုေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒီလုိပဲ ကုိယ္ခင္မင္ရာ၊ ကုိယ္နဲ႔ အက်င့္အာစာရတူသူကုိပဲ အမ်ဳိးတူလုိ႔သတ္မွတ္မလားဆုိတာကုိလဲ ကဲြကဲြျပားျပားက်ဳပ္မသိေသးတာေတာ့အမွန္ပါပဲ။ တစ္ရစၦာန္မ်ားအတြက္ ႏြား၊ ႏြားခ်င္းအမ်ဳိးတူ၊ ေၾကာင္ ေၾကာင္ခ်င္း၊ေခြး ေခြးခ်င္းအမ်ဳိးတူ လုိ႔ သတ္မွတ္လုိ႔ရေပမယ့္ အဲဒီ ႏြားေတြ၊ ေၾကာင္ေတြ၊ ေခြးေတြထဲကမွ အျခားေၾကာင္မ်ဳိးစိတ္၊ ေခြးမ်ဳိးစိတ္ ထပ္ကဲြျပားတာကုိ မ်ဳိးစိတ္ကြဲ(Species) လုိ႔သတ္မွတ္ၾကမယ္ထင္ပါတယ္။

လူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္ဖုိ႔ခက္တယ္(မႏုႆတၱဘာ၀ဒုလႅဘ)လုိ႔ေတာ့ ေျပာၾကတယ္။ လူဆုိတာ ႏုိ႔တုိက္သတၱ၀ါေတြထဲက အသိဥာဏ္ရွိဆုံးေသာသတၱ၀ါတစ္မ်ဳိး(Species) လုိ႔ေျပာၾကမလား။ ဒါဆုိ ကမၻာေျမေပၚမွာ ပုခံုးႏွစ္ဖက္ၾကား ေခါင္းေပါက္တဲ့ အမ်ဳိးတူတာကုိ ပဲ ဥာတတၳစရိယလုိေျပာၿပီးေတာ့ မိဘမ်ဳိးရုိးေတာ္သူေေတြကုိေတာ့ ကုလလုိ႔ေတာင္ေျပာမလားလုိ႔ တစ္ခါတစ္ေလ က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ ေယာင္ေတာင္ေတာင္ပါပဲေနာ္။

ဘုရားေလာင္းကေတာ့ ေျမာက္မ်ဳိးျဖစ္ေတာ့ သူနဲ႔ အမ်ဳိးတူ ေျမာက္ေတြကုိကာကြယ္ ေစာက္ေရွာက္ခဲ့တာေတြ မွတ္ဖူးခဲ့ပါတယ္။ေခြးမ်ဳိးက်ျပန္ေတာ့လဲ ေခြးေတြကုိ ေစာက္ေရွာက္ခဲ့ပါတယ္။

ၾကားဖူးထားတဲ့ အေမရိကန္ဥပေဒေတြကေတာ့ ကုိယ္သာလွ်င္ ကုိယ့္ရဲ႕ အစုိးရ၊ ကုိယ့္ရဲ႕တုိင္းျပည္ျဖစ္တယ္။ လူတစ္ဦးသားခ်င္းစီမွာ ကုိယ္ပုိင္ ႏုိင္ငံရွိၿပီးေတာ့ ကုိယ္ပုိင္ အစုိးရရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူတုိင္းမွာ အခြင့္အေရးတန္းတူ ကုိယ္စီရွိၾကတယ္လုိ႔ေတာင္ၾကားဖူးထားတယ္။ ”အတၱာဟိ အတၱေနာ နာေထာ= ကုိယ့္ကုိယ္သာ ကုိယ့္ရဲ႕ဘ၀ပုိင္ရွင္ျဖစ္တယ္ဆုိတာနဲ႔နီးစပ္မွဳေတာ့ အေတာ္ရွိသားကလား။ လူသားအားလုံး တန္းတူျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့အတုိင္း ပညတ္ကုိေတာ့ ထုိက္သင့္သေလာက္ခြာခ်ထားႏုိင္တဲ့ ဥပေဒစကားေတြဟာ အေမရိကန္ေတြအတြက္ေတာ့ လူမ်ဳိးစဲြကင္းကင္းတုိးတက္ေရးအတြက္မ်ားစြားအေထာက္အကူျပဳတာကေတာ့ အမွန္ပါပဲဗ်ာ။

တကယ္ေတာ့ ႏုိင္ငံတုိ႔၊ လူမ်ိဳးတုိ႔ဆုိတာ ပညတ္တရားေတြပါပဲ။ နာမည္ပညတ္ေတြက တစ္ခုေပၚတစ္ခုထပ္လာေလေလ ကိေလသာေတြက အားျပင္းလာေလေလပါပဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ကိလသာနဲ ပညတ္တုိ႔က အေၾကာင္းအက်ိဳး လည္ပတ္ေနလုိ႔ပါပဲတဲ့ေလ။ အာရုံ-အေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ အာရမၼဏိက-အက်ဳိးေတြျဖစ္တယ္လုိ႔ေတာ့ ေျပာၾကပါတာပဲ။ ပညတ္တရားေတြက ကိေလသာတုိ႔ရဲ႕ အာရုံပဲတဲ့ေလ။ သခၤတပရမတ္ေတြက ၀ိပႆနာရဲ႕ အာရုံပဲေတြတဲ့။ အသခၤတပရမတ္တရားေတြကေတာ့ နိဗၺာန္ရဲ႕အာရုံပဲလုိ႔ သီတဂူဆရာေတာ္ရဲ႕တရားထဲမွာ နာၾကားထားဖူးပါတယ္။

ကုလသမဂၢအဖဲြ႔အစည္းမ်ားအနက္တစ္ခုျဖစ္တဲ့UNDPရဲ႕လုပ္ငန္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိေလ့လာၾကည့္ယင္ ကမၻာေပၚက လူသားအႏြယ္ကုိ ဗဟုိျပဳလ်က္ ကုလ=လူသားမ်ဳိးႏြယ္အျဖစ္ယူဆထားၿပီး လူေတြဆင္းရဲမဲြေတတာကုိ တုိက္ဖ်က္ေရး၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ ဆင္းရဲတြင္းက လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ေထာင္စုသစ္ရည္မွတ္ခ်က္ျပည့္ေျမာက္ဖုိ႔အေရး MDGs (Millinion Development Goals) ႀကဳိးပမ္းအားထုတ္ေနၾကတာကုိေတြ႔ေန ဖတ္ေနရပါတယ္။ အဆုိေတာ္ ရွကီရာ(Shakira) ေတာင္မွ အစဲြကင္းကင္းနဲ႔ ကမၻာေပၚက ဆင္းရဲတဲ့ ႏုိင္ငံမ်ားဆီကုိ အခ်ိန္နဲ႔ေနရာမေရြးခ်ယ္ဘဲ(Wheneverwherever)သူမသီခ်င္းေခါင္းစဥ္အတုိင္းကမၻာ့အက်ဳိးျပဳလုပ္ငန္းေတြကုိ UNDPရဲ႕ ေစတနာ့သံတမန္အေနနဲ႔ လူသားေကာင္းက်ဳိးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ေနပါၿပီ၊ အင္း က်ဳပ္မွာေတာ့ျဖင့္ ကရုဏာ၊မုဒိတာေတြကုိ ေဘာင္ကြပ္ဖုိ႔ ႀကဳိးစားရင္း ဒီမုိး ဒီေရ ဒီေလ ဒီလူ ေတြနဲ႔ပဲ လုံးေထြးရစ္ပတ္ရင္းနဲ႔ အေတြးေရစီးေၾကာင္းထဲေမ်ာပါေနဆဲပါေကာလား။ က်ဳပ္ရဲ႕ ဥာတတၳစရိယကပဲ သူတုိ႔ေျပာေနတဲ့ ဥာတတၳစရိယ(=အမ်ဳိးသား အက်ဳိးမ်ားရေစဖုိ႔)နဲ႔လဲြမ်ားလဲြေနေရာသလားလုိ႔ တကၠစီေပၚကအေတြးစေတြကုိ စုတ္ေဆးခ်ယ္သလုိက္ရပါသည္ ဟရုိ႕။

အခ်ိန္ကာလ နဲ႔ ေနရာေဒသၾကားက အက်ဥ္းက်ေနသူမ်ား

ကာလံ။ ။လူသားေတြက မရွိတဲ့ အခ်ိန္ကုိ အရွိလုပ္ၿပီး သူ႔ကုိ ေဘာင္က်ဥ္းက်ဥ္းထဲကုိ လုိက္သြင္းလုိက္ၾကပါတယ္။ ၿပီီးေတာ့ ၁ မွ ၁၂ ထိ၊ (၀ါ) ၁ မွ ၂၄ အထိ ကင္းပြန္းတပ္ေပးလုိက္ၾကပါတယ္။ အခ်ိန္ကေတာ့ အၿပဳံးမပ်က္ခဲ့ပါဘူး။ သူက တကယ္မွ မရွိတာကိုး။ အဲဒီမရွိတာကုိပဲ အရွိလုပ္ၿပီး က်ေနာ္တုိ႔က ဂုဏ္ယူ၀င္ၾကြားစြာ အခ်ိန္ကုိ နုိင္နင္းစြာ ေဘာင္ခတ္ထားႏုိင္တဲ့ အ၀ုိင္းထဲကုိ ထည့္သြင္းၿပီး အရံသင့္တီထြင္ထားတ့ဲ ဂဏန္းသခၤ်ာေတြနဲ႔ ခ်ည္ေႏွာင္ထားလုိက္ၾကတာေပါ့။ အဲဒီကတည္းက လြတ္ေျမာက္ျခင္းမွ ေဘာင္ကြပ္ထားတဲ့ အက်ဥ္းစခန္းတစ္ခုသုိ႔ လူသားေတြကုိယ္တုိင္ ဦးတည္ခ်ီတက္ခဲ့ၾကၿပီ။

ဖမ္းခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ကုိ အ၀ိုင္းလုိကတစ္မ်ဳိး ေလးေထာင္သ႑ာန္က တစ္သြယ္နဲ႔ ဂုဏ္ယူစြာနဲ႔ အိမ္ထဲမွာသိမ္းထားလာၾကတယ္္။ ၾကာလာေတာ့ (စိတ္မခ်တာလဲပါတာေပါ့) သြားေလရာ ယူသြားလုိ႔ရေအာင္ မိမိနဲ႔အတူ လက္မွာ လက္ပတ္နာရီသေဘာနဲ႔ မရွိတဲ့ အခ်ိန္ကုိ အရွိလုပ္ပီး သယ္ယူလာၾကျပန္ပါတယ္။ လူသားက အခ်ိန္နာရီကုိ ပတ္ေနတာလား ၊ အခ်ိန္နာရီက လူသားကုိပတ္ေနတာလားလုိ႔ ၀ုိးတ၀ါး ခဲြျခားလုိ႔ မရခဲ့တာပါအမွန္ပါ။

အမွန္တကယ္မရွိတဲ့ အရာကုိ ကုိယ္ဘာသာကုိပဲ အရွိလုပ္ကာ ၀ုိင္းေနတဲ့ ေဘာင္းက်င္းက်င္းထဲမွာ ထည့္သြင္းၿပီး သခ်ၤာႀကဳိးနဲ႔ ခ်ည္္ေႏွာင္ထားႏုိင္ခဲ့ၾကတယ္။ တကယ္က လူသားေတြက သူ႔ကုိ ဖမ္းခ်ဳပ္လုိက္တာေတာ့ မဟုတ္ပါခဲ့ဘူး။ သူကသာ လူသားေတြကုိ သူ႔(အခ်ိန္)ေအာက္မွာ ပိျပားသြားေအာင္ ဖမ္းခ်ဳပ္တာဆုိတာ မသိေကာင္းေလေရာ့သလားလုိ႔ အခ်ိန္က သနားေနသတဲ့။

ေဒသံ။ ။ အရပ္မ်က္နွာမရွိ၊ နယ္နိမိတ္မရွိပါပဲလ်က္ လူေတြက နယ္နိမိတ္ကုိ ငါ့ပုိင္နက္၊ သူ႔ပုိင္နက္ဆုိတာနဲ႔ သတ္မွတ္ပစ္လုိက္ၾကတယ္။ ဗုဒၶက (Sabbe Dhammaa Anatta-All the Things are without a self.Dhp-279) တဲ့ေလ။ ကုိယ့္ကုိယ္ေတာင္ မပုိင္ပါပဲလ်က္ ကုိယ္က တကယ္မရွိတဲ့ ပုိင္နက္ေတြကုိ ပုိင္ဆုိင္ခ်င္ခဲ့တာဟာလဲ အရူးတစ္ေယာက္လုိပါပဲ။

ေဘာ္ဒါလုိင္း (Border Lines)ေတြကုိ သတ္မွတ္ပစ္လုိက္ၾကတယ္။ ေရပုိင္နက္၊ ေျမ ပိုင္နက္၊ ေလပုိင္နက္ စတဲ့ ေ၀ါဟာရစကားလုံးေတြကုိ တီထြင္လုိက္ၿပီး ေဘာင္ခတ္ ေထာင္ခ်ထားလုိက္ၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ ပုိက္နက္ေတြကသာ လူသားေတြကုိ ေဘာင္ခတ္ ေထာင္ခ်လုိက္တာဆုိတာ လူသားေတြက မသိေလေရာသေလားလုိ႔ ေဒသက ေလွာင္ေျပာင္သတဲ့။ စိႏၱေက်ာ္သူ ဦးၾသရဲ႕ ရယ္ျခင္းႀကီးသုံးမ်ဳိးအနက္ ေျမႀကီးက ရယ္သည္လုိ႔ မွတ္သားခဲ့ဖူးပါတယ္။အခုေတာ့ ေနရာေဒသကရယ္ေနၿပီေပါ့။

တိရစၦာန္ေတြမွာေတာ့ လူသားေတြလုိ အသိဥာဏ္မဲ့ၿပီး သညာသိေလာက္သာရွိေလေတာ့ သူတုိ႔မွတ္ဥာဏ္ထဲတြင္ နယ္နမိတ္မရွိ၊ အင္မီဂေရးရွင္း(Immigration)နတၳိ၊ ခ်က္ပြဳိင့္(Check Point) မရွိ၊ Visa မလုိ၊ အရပ္မ်က္မွာမရွိ၊ အခ်ိန္မရွိပဲ သူတုိ႔ရဲ႕ သဘာ၀ကေပးတဲ့ အာရုံခံကိရိယာ မ်က္စိ၊ နား၊ ႏွာ ၊ လွ်ာ၊ ကုိယ္ ေတြမွာ ရုိက္ခတ္လာတဲ့ တုန္ခါမွဳလွဳိင္း ( Vibration Wave) ကုိ သညာနဲ႔ ဖမ္းၿပီး တစ္ေကာင္ႏွင္ တစ္ေကာင္ အခ်င္းခ်င္းတုံ႔ျပန္ ဆက္ဆံၾကပါတယ္။

တစ္ခါတစ္ေလက်ျပန္ေတာ့လည္း လူသားမ်ားကုိယ္တုိင္ ဆရာႀကီးလုပ္ တီထြင္ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္နဲ႔ ေနရာေတြက လူသားေတြကုိပဲ အက်ဥ္းခ်လာထားတဲ့အတြက္ လူသားေတြက ဒီလုိတမ္းတၾကျပန္ပါတယ္။ ” အင္း ငွက္ကေလးမ်ားလုိ လြတ္လပ္စြာ ပ်ံသန္းလုိ႔ရရင္ ေကာင္းမွာပဲ၊ ေတာင္ပံပါရင္ မင္းဆီကုိ ”တဲ့ေလ။ ဒါနဲ မၿပီးၾကေသးပါဘူး၊ လြတ္မွဳသေကၤတျဖစ္တဲ့ ငွက္မ်ဳိးမ်ားစြာ ခြတ္ေဒါင္း၊ ဟသၤာငွက္၊ ခုိငွက္၊ သိန္းစြန္ ၊ ဂ်ဳိးၾကာ၊ ေက်း၊ ဂဠဳန္ေတြကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ တံဆိပ္၊ ဒဂၤါျပားေတြမွာ ခတ္ႏွိပ္ထားလုိက္ၾကေသးတယ္။ ဟုိတယ္ေတာင္ ေရႊလိပ္ျပာတဲ့ေလ။

မရွိသည္ကုိ အရွိလုပ္လုိက္ျခင္းသည္ပင္ ေအဒင္ဥယ်ာဥ္ထဲက ပန္းသီးကုိ ခူးစားမိသလုိမ်ဳိး (Sin) ၀ါ (ကိေလသ၀ဋ္) အျပစ္တစ္ခုကုိ က်ေနာ္တုိ႔ လူသားမ်ားက လြန္က်ဴးလာမိၾကၿပီ။ က်ိန္္စာသင့္လူသားေတြ ျဖစ္ခဲ့ၾကၿပီ။ အဆုံးမရွိတဲ့ ၀ကၤပါတစ္ခုထဲကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ၀င္ေရာက္ မိလ်က္သားျဖစ္သြားခဲ့တာေပါ့။ မ်ဳိးေစ့ေၾကာင့္ အပင္၊ အပင္ေၾကာင့္ မ်ဳိးေစ့ ၊ မ်ဳိးေစ့မွ အပင္ အမွ်င္ မျပတ္ ေၾကာင္းက်ိဳး္စပ္၍ လည္ပတ္ေနခဲ့ၾကၿပီ။

စကားလုံးေတြနဲ႔ ေဖာ္ျပလုိ႔မရေကာင္းတဲ့ ကိေလသာနာမ္(ေလာဘ စတဲ့)တရားေတြကုိ သမုတိစကားလုံးေတြနဲ႔ မီးထြက္ေအာင္ ပြတ္လာခဲ့ၾကတဲ့တြက္ သီခ်င္း၊ ရတု၊ ရကန္၊ ေတး၊ ကဗ်ာ၊ ေရာ့ခ္၊ ပန္႔ခ္၊ ဟစ္ေဟာ့ ေတြက ဆက္တုိက္ေလာင္ၿမိဳက္လုိ႔ ထြက္ေပၚလာခဲၾကၿပီ။ ၀ဋ္ေၾကြးတစ္ခုကို မ်ဳိးဆက္အလုိက္ သီခ်င္း၊ ကဗ်ာ၊ စာေပ၊ ဂီတ၊ရတု၊ ရကန္ေတြနဲ႔ အေၾကြးဆပ္ရင္း အခ်ိန္ေတြကုိ ငါတုိ႔ ေစာင့္စားခဲ့ၾကၿပီ။ မရွိတဲ့အခ်ိန္ေတြကုိ ကုန္လြန္သြားတယ္လုိ႔ မွတ္ထင္ေနၾကၿပီး လမ္းဆုံမွာ အခ်ိန္ကုိ ေစာင့္စားခဲ့ၾကတာလဲ ေရြ႕လ်ားေနတဲ့လမ္းေလွ်ာက္စက္ေပၚမွာ ေရာက္ႏုိး ေရာက္ႏုိးနဲ႔ မေမာမပမ္းေလွ်ာက္ခဲ့လွမ္းခဲ့တာနဲ႔ တူေနပါၿပီ။

ေရ၊ ေရခဲ၊ ေရခုိး၊ ျမဴႏွင္းေတြရဲ႕ ေျပာင္းလဲမွဳ( Interaction of Changing) သဘာ၀အမွန္ကုိ မသိခဲ့ေလေတာ့ “ ယေန႔ အေၾကြးမေရာင္းပါ” စာတန္းက အေၾကြး၀ယ္သူေတြကုိ ရပ္တန္႔လုိ႔ ရႏုိင္ခဲ့ၿပီ။ ယေန႔ေပါင္းေျမာက္မ်ားစြားထဲက တစ္ခုေသာယေန႔ထဲမွာ ငါအိပ္ေပ်ာ္ေနခဲ့ၿပီး ျပန္ႏုိးလာေတာ့လဲ ယေန႔ပဲ ျပန္ျဖစ္ေနခဲ့တယ္။ အရွိနဲ႔အသိ လုိင္းမမိလုိ႔ ကြန္နက္ရွင္ေတြ အႀကိမ္အႀကိမ္ လွဳပ္ခါလုိ႔ေနပါၿပီ (it is unbalanced the connectivity of mind and matter)။ငါလမ္းေလွ်ာက္အခါ သာေနတဲ့ လမင္းၾကီးကပါ ငါ့နဲ႔အတူ လုိက္ပါေနတယ္လုိ႔ ထင္ထားခဲ့တဲ့ ကေလးအေတြးေတြကုိ စြန္ပစ္လုိက္ဖုိ႔ အခ်ိန္ကာလနဲ႔ေနရာေဒသတုိ႔ရဲ႕ အျပင္ဘက္က တစ္ေနရာရာဆီကုိ ခဏတာေလး ထြက္ေျပးေနခ်င္မိပါတယ္။

၀ိသုဒၶိမဂ္၊ဒုတိယပုိင္း၊ ပုိဒ္ေရ( ၆၈၉ )မွာ ဒီလုိေျပာထားပါတယ္။
Ditthi bandhanabaddhaa te, Tanhnaasotena vuyhare;
Tnnhaasotena vuyhantaa , na te dukkhaa pamuccare;
(Visuddhimagga-vol-II. P.517)
ဆုိလုိခ်က္။ ။
အယူအဆ(ဒိ႒ိ၊၆၂)ေတြနဲ႔ ခ်ဥ္ေႏွာင္ခံထားရတဲ့သူေတြဟာ တဏွာလ်ဥ္ေၾကာ နစ္ေမ်ာၾက၏။ တဏွာလ်ဥ္ေၾကာ နစ္ေမ်ာရသူတုိ႔အတြက့္ ၀ဋ္ဆင္းရဲဒုကၡမွ လြတ္ေျမာက္မွဳ အမွန္မရနုိင္ၾကပါ။

မွတ္ခ်က္။ ။Time and Space from the Point Of Ultimate Truth မွခံစားတင္ျပထားပါသည္။

ေဟတီနုိင္ငံသားမ်ားႏွင့္ ကုလ၀န္းထမ္းမ်ားအတြက္ ၀မ္းနည္းေၾကာင္း သ၀ဏ္လႊာ

က်ေနာ္တုိ႔ ( ျမန္မာ)ႏုိင္ငံဟာ ၂၀၀၈ ေမလက တုိက္ခတ္ခဲ့သည့္ နာဂစ္မုန္တုိင္း သာဘာ၀ေဘးဒဏ္ေၾကာင့္အသက္ေပါင္းသိန္းခ်ီေသေက်ခဲ့ၾကရပါသည္္။အသက္မဲ့ရုပ္၀တၳဳမ်ားစြာပ်က္စီးဆုံရွဳံးခဲ့ၾကရပါသည္္။ အထူးသျဖင့္ စိတ္ေရာဂါေ၀ဒနာဒုကၡသည္ မ်ားစြာ က်န္ရစ္ခဲ့ၾကပါသည္။
မဆည္ႏုိင္တဲ့ မ်က္ရည္ေတြနဲ႔ အတူ အထီးက်န္ဆန္စြာ မွဳန္း၀ါး၀ါးျမင္ကြင္းေတြၾကားတြင္ ထမင္းတစ္လုပ္ ေရတစ္မွဳန္႔အတြက္ ကယ္သူမယ့္ကုိ ေမွ်ာ္လင့္ေစာင့္စားခဲ့ၾကရပါသည္္။ ယခုတုိင္ေအာင္ ကုိယ္တုိင္ႀကဳံေတြ႕သူမ်ားက မ်က္ႏွာငယ္ဘ၀ႏွင့္အသံတိတ္ေၾကကြဲ ငုိေၾကြးေနၾကဆဲပင္ျဖစ္ပါသည္။က်ေနာ္တုိ႔ကမၻာ့မိသားစုမ်ားအတူအားထားရွဳရွဳိက္ခဲ့ေသာေလသည္ပင္ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ေဘးသင့္ေစခဲ့ၿပီ။

ထုိအခ်ိန္က ကုိယ္ေတြ႕ႀကဳံေတြ႕သူ က်န္ရစ္သူ မိသားစုမ်ားေရာ ၊ ဆက္ႏြယ္ပတ္သက္သူ ကရုဏာ ေမတၱာရွင္ကမၻာ့မိသားစုမ်ားပါ ၀မ္းနည္းပူေဆြးမွဳမ်ားေတြႏွင့္အတူ ကုိယ္စီဆုိင္ရာ ထုံးတမ္းအစဥ္အလာအရ စိတ္ဓာတ္အား(Spiritual Development) ျဖင့္ ဆုေတာင္း၊ အမွ်အတမ္း ေပးေ၀ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေမတၱာ ပုိ႔ေပးခဲ့ၾကပါသည္။ က်ေနာ္တုိ႔ သံဃာေတာ္မ်ားကလည္း ကုိယ္အားေရာ၊ စိတ္အားပါ သြားေရာက္လွဴဒါန္းကူညီခဲ့ၾကပါသည္။

က်ေနာ္တုိ႔လုိထပ္တူထပ္မွ် စာနာသနားၾကတဲ့ ဤကမၻာေျမေပၚ( အဂၤါၿဂိဳလ္ႏွင့္ လကမၻာမပါ :P) အတူေနထုိင္ၾကတဲ့ အျခားကမၻာ့မိသားစု၀င္ေတြမ်ားကပုိ႔ေပးေသာ ေမတၱာ၊ကရုဏာတုိကုိ က်ေနာ္တုိ႔က ၀မ္းသာပီတိမ်က္ရည္ျဖင့္ မျမင္ႏုိင္တဲ့ သ၀ဏ္လႊာျဖင့္ တုံ႔ျပန္ခဲ့ၾကပါသည္။ လွဳိက္လွဳိက္လဲွလွဲ ၀မ္းေျမာက္ၾကည္ႏုဴး၍ မၾကားႏုိင္ေသာစကားလုံးျဖင့္ ေက်းဇူးတင္ခဲ့ၾကပါသည္။ က်ေနာ္တုိဆီကုိ ကုိယ္တုိင္လာေရာက္၍ သုံးေဆာင္စရာပစၥည္းမ်ားျဖင့္ (Material Development) ကုိယ္အားျဖင့္ အကူအညီေပးခဲ့ၾကပါသည္။

ဆက္လက္၍ ယခုအခါ ဇန္န၀ါရီ ၁၂ ရက္၊ ညေန ၅ နာရီအခ်ိန္တြင္ လွဳပ္ခတ္ခဲ့ေသာ ငလ်င္ေၾကာင့္ ေဟတီႏုိင္ငံ၊ ပုိ႔ေအာ္ပရင့္တစ္ၿမဳိ႕လုံးပ်က္စီးသြားပါသည္။ အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆုံးရွဳံးခဲ့ၾကပါသည္။ က်ေနာ္တုိ႔ကမၻာ့မိသားစု အတူမွီခုိရပ္တည္ရာ ေျမႀကီးသည္ပင္ ေဟတီနဳိင္ငံသားတုိ႔ကုိ ေဘးသင့္ေစခဲ့ၿပီ။


ေဟတီနဳိင္သားမ်ားသည္ က်ေနာ္၏တစ္အူထုံးဆင္းညီအကုိရင္းမ်ားပမာ၊ မဟာပထ၀ီေျမႀကီးေပၚတြင္ေမြးခ်င္းတူမ်ားျဖစ္သည္ဟု (မာတာယထာ နိယံပုတၱ မာယုသာ ဧကပုတၱ မာႏုရေကၡ) ဟုမွတ္ယူပါသည္။ က်ေနာ္တုိ႔လည္း ကမၻာႀကီးေပၚမွာေမြးဖြားတဲ့ လူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္၍ ကမၻာ့ေရထု၊ ေလထုကုိ အတူေသာက္သုံုံးစဲြသူမိသားစုတြင္ က်ေနာ္တုိ႔လည္းပါ၀င္ၾကပါသည္။ ကမၻာ့မိသားစု (Global-Family) တြင္ က်ေနာ္တုိ႔္လဲ လူသားစိတ္ရွိေသာ (မႏုႆတၱဘာ၀-Humanity) လူသားျဖစ္သည့္အတြက္ မိသားစု၀င္တစ္ေယာက္ ဒုကၡေရာက္ေနျခင္းသည္ မိသားစု၀င္တုိင္းတြင္ တာ၀န္မကင္းဟုမွတ္ယူၾကပါသည္။
ကမၻာႀကီးက်န္မာေရးမေကာင္းလွ်င္ က်ေနာ္တုိ႔္လည္း အိပ္မေပ်ာ္ႏုိင္ခဲ့ၾကပါ။ ဥပမာအားျဖင့္ ကမၻာေလထုကုိ အတူသုံးစဲြၾကတဲ့အတြက္ ငွက္တုပ္ေကြးကူးစက္ေရာဂါေၾကာင့္ တစ္ကမၻာ(အိမ္)လုံးႏွင့္သက္ဆုိင္ေနသျဖင့္အိပ္မရခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။က်ေနာ္တုိ႔(ျမန္မာႏုိင္ငံ္)အိမ္တြင္ပင္ မာစ္(Mask) မေလာက္ငွ၍ ျပႆနာျဖစ္ခဲ့ရပါသည္။ က်ေနာ္တုိ႔ကလည္း ၀မ္းနည္းေၾကကဲြမွဳေတြႏွင့္အတူ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ၾကေသာ ေဟတီ ႏုိင္ငံသူ ႏုိင္ငံသားအားလုံးလုံးတုိ႔အား အမွ်အတမ္း ေပးေ၀လုိက္ပါသည္။ ေရာက္ရာဘုံဘ၀က ေ၀ေသာအမွ်ကုိ သာဓုေခၚဆုိႏုိင္ၾကပါေစ။
က်န္ရစ္သူမိသားစုမ်ားလည္း စိတ္ဆင္းရဲျခင္းဒုကၡေဘး၊ေသာကေဘးမွ ကင္းေ၀းေစရန္ ေမတၱာပုိ႔သေပးလုိက္ပါသည္။ ငလ်င္ေဘးဒဏ္ခံရေသာ ေဟတီမိသာစု၀င္မ်ားႏွင့္ ကုလ၀န္ထမ္းမ်ားအတြက္ က်န္ရစ္သူမိသားစုမ်ားႏွင့္ထပ္တူထပ္မွ် ၀မ္းနည္းပါေၾကာင္း ထုိင္းႏုိင္ငံေရာက္ က်ေနာ္တုိ႔ေက်ာင္းသားရဟန္းေတာ္မ်ားကလည္း သ၀ဏ္လႊာေပးပုိ႔ပါေၾကာင္း ေဟတီးႏုိင္ငံသူ နဳိင္ငံသားမ်ားႏွင့္ ကုလအဖဲြ႔၀င္အေပါင္းတုိ႔


ရည္ညြန္းခ်က္။ ။
က်ေနာ္တုိ႔၏ ဆရာဗုဒၶက ေမတၱသုတ္တြင္ (ဘာသာမခဲြျခား)သတၱ၀ါအားလုံးတုိ႔အေပၚတြင္ က်င့္ႀကံဖုိ႔ ေဟာေျပာထားခဲ့ပါသည္။

၁။ေယေကစိ ပါဏဘူတတၳိ၊ သတာ ၀ါ ထာ၀ရာ၀ န၀ေသသာ။
ဒီဃာ ၀ါ ေယ၀ အဒိ႒ာ ၊ ေယ၀ ဒူေရ ၀သႏၱိ အ၀ိဒူေရ။

၂။မာတာယထာ နိယံပုတၱ ၊ မာယုသာ ဧကပုတၱမာႏုရေကၡ။
ဧ၀မၸိ သဗၺဘူေတသု၊ မာနသံ ဘာ၀ေယ အပရိမာနံ။

၃။ဒုကၡပတၱာ စ နိဒုကၡာ ၊ ဘယပတၱာ စ နိဗၻယာ။
ေသာကပတၱာစ နိေသာကာ၊ ေဟာႏၱဳ သေဗၺပိ ပါဏိေနာ။